«Σοβαρά Παιχνίδια» από την Τζένη Μαρκέτου στο Γιαλί Τζαμί

Εγκαινιάστηκε την Τρίτη 12 Οκτωβρίου στο Γιαλί Τζαμί το πολυμερές, συμμετοχικό έργο της εικαστικού Τζένης Μαρκέτου «Σοβαρά Παιχνίδια/Serious Games», το οποίο παρουσιάζει η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.

Η Τζένη Μαρκέτου, η οποία γεννήθηκε στην Αθήνα και ζει στη Νέα Υόρκη, λαμβάνοντας ως σημείο αναφοράς το παλίμψηστο του τζαμιού Κουτσούκ Χασάν γνωστού ως Γιαλί Τζαμί που δεσπόζει στο Ενετικό Λιμάνι της πόλης, θέτει ζητήματα μνήμης, τραύματος και φροντίδας. Το έργο της θεματοποιεί την αισθητική της απο-αποικιοποίησης ως μέσο αμφισβήτησης της κυρίαρχης, ηγεμονικής και αποικιοκρατικής άποψης που διαπερνά την ιστορία, τα μνημεία και τους υπόλοιπους χώρους μνήμης στα Χανιά, στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το έργο «Σοβαρά Παιχνίδια/Serious Games» αποτελεί ανάθεση της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων στην καλλιτέχνιδα με επιμέλεια του δρ Κωνσταντίνου Β. Πρώιμου σε συνεργασία με την καλλιτέχνιδα Τζένη Μαρκέτου. Για το έργο αυτό,  το Γιαλί Τζαμί σχεδιάστηκε από την Μαρκέτου ως χώρος εργαστηρίου, εξοπλισμένος με υβριδικές δομές καθισμάτων, μικρά τραπέζια, ράφια, βιβλία, φυτά εσωτερικού χώρου, χαλιά  κ.ά. Είναι ένα διαδραστικό έργο, σε στενή σχέση και αλληλεπίδραση με την κοινωνία των Χανίων το οποίο εξελίσσεται μέσα από ένα δημόσιο πρόγραμμα που έχει επιμεληθεί η Τζένη Μαρκέτου. Πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια τριών εβδομάδων, παρουσία της καλλιτέχνιδας με τη συμμετοχή νέων, φοιτητών, καλλιτεχνών, ακτιβιστών, ανθρωπολόγων, μουσικών και άλλων δημιουργών της πόλης. Περιλαμβάνει συνεντεύξεις της Μαρκέτου με αντιπρόσωπους διαφορετικών κοινοτήτων οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για τη σύνθεση μιας βιντεοεγκατάστασης στο Τζαμί, εργαστήρια, συγκεντρώσεις, συλλογικές αναγνώσεις, παραστάσεις που οργανώνονται σε καθημερινή βάση. Θα λάβουν χώρα πέντε εργαστήρια: το πρώτο με τίτλο «Αισθητική και σχεδιάσματα απο-αποικιοποίησης», το δεύτερο με τίτλο «Φωνές γυναικών», το τρίτο με τίτλο «Ενθυμούμενοι αποτυπώματα. Φτιάχνοντας αφίσες», το τέταρτο με τίτλο «Ηχητική μνήμη» και το πέμπτο με τίτλο «Οιδίπους Rex-Πρόβες για ένα αναστοχαστικό μέλλον», ένα εργαστήριο που περιλαμβάνει ανάγνωση αναλογίου και θα γίνει μέσω zoom στο διαδίκτυο.

Το εικαστικό εγχείρημα «Σοβαρά Παιχνίδια / Serious Games»  κατέστη δυνατό μέσω της  στενής συνεργασίας της  Μαρκέτου με τους Παναγή Μαρκέτο (αρχιτέκτονα), Μυρτώ Κοντομιτάκη (μουσειολόγο), Βασιλική Γιακουμάκη (ανθρωπολόγο), Αμαλία Κωτσάκη (αρχιτέκτονα), Πηνελόπη Παπαηλία (ανθρωπολόγο), Κατιλένα Π. Σταθάκου (τουρκολόγο), Δέσποινα Μπενιουδάκη (ιστορικό τέχνης, ακτιβίστρια), Constantin Fischer (καλλιτέχνη), Νεκτάριο Μητριτσάκη (θεραπευτή), Όλγα Βερυκάκη (καλλιτέχνιδα), Δημήτρη Μπαρνιά (μουσικολόγο), Χρήστο Φραδέλλο (θρησκειολόγο), φοιτητές του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης,  μαθητές του ΕΠΑΛ Ακρωτηρίου, Τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών καθώς και με τους υπεύθυνους του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης.

Κατά τη διάρκεια του έργου, θα λειτουργήσει διαδικτυακά ένα blog το Ε-Lexicon, όπως το ονομάζει η καλλιτέχνιδα, που θα περιλαμβάνει φωτογραφίες και βίντεο με ψήγματα και αποσπάσματα των καθημερινών δράσεων καθώς αυτές εξελίσσονται στο Γιαλί Τζαμί. Μετά τη λήξη του έργου, θα τυπωθεί δίγλωσσος κατάλογος με φωτογραφίες, κείμενα της καλλιτέχνιδας, του επιμελητή, ανθρωπολόγων, ακτιβιστών, φιλοσόφων, μαθητών και άλλων καλεσμένων.

Το Γιαλί Τζαμί θα είναι ανοικτό για το κοινό καθημερινά εκτός Δευτέρας από τις 12 Οκτωβρίου μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, 5 μμ-9 μμ, πλην της Τετάρτης που θα είναι από 7 μμ-9 μμ με παρούσα την καλλιτέχνιδα.

Οι ώρες των εργαστηρίων, θα ανακοινωθούν σύντομα.

Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλούμε απευθυνθείτε στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, στο τηλέφωνο 28210 92294.

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στην Αθήνα, είναι multidisciplinary καλλιτέχνιδα, εκπαιδευτικός και ερευνήτρια που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη, όπου διδάσκει New Media Art and Social Engagement στο New School for Social Research. Έχει διδάξει και έχει δώσει διαλέξεις στο Cal Arts, Cooper Union School of Art, SVA, Pratt Institute,  Apex Art και Columbia University, μεταξύ άλλων.

Πρόσφατα τιμήθηκε με το βραβείο του CITI Arts Corps Grants, της  Nέας Yόρκης (2021), ενώ είναι Artιst in Residence στο SwaleLab  στο Governors Island στη Νέα Υόρκη, όπου κάνει επιτόπια καλλιτεχνική έρευνα στους υδάτινους δρόμους (water ways ) της Νέας Υόρκης, για το διεπιστημονικό της υπό εξέλιξη έργο και ταινία με τίτλο RIVERING as a Decolonial Possibility. Παράλληλα προετοιμάζει κι ένα συνοδευτικό κομμάτι με τίτλο Wet Gatherings το οποίο συνίσταται από μια δημόσια συγκέντρωση προφορικού λόγου με καλλιτέχνες, ποιητές, ακτιβιστές, μέλη από νεολαίες και επικεφαλής κοινοτήτων, σε πραγματικό χρόνο.

Το επερχόμενο διεπιστημονικό έργο με τίτλο Σοβαρά Παιχνίδια /Serious Games (2021) παρουσιάζεται στο Γιαλί Τζαμί Χανίων με ανάθεση από τη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων.

Το έργο της Μαρκέτου έχει παρουσιαστεί σε πολλές εκθέσεις, μπιενάλε, μουσεία και γκαλερί, όπως το Decolonize Hellas; The School of Water, Biennial de Mediterranean 19, San Marino (2021); Parliament of Bodies, Documenta 14, Αθήνα/ Κάσελ; Manifesta, European Biennial; Biennial της Σεβίλλης, Ισπανία; Biennial του Σάο Πάολο, Βραζιλία; Biennial de Cartagena, Κολομβία; ZKM Center for Media Arts, Karlsruhe; Museum Tinguely, Basel; Kumu Art Museum, Estonia; The High Line, New York; Contemporary Art Museum of the Basque Country ARTIUM; Museum Reina Sofia, Madrid; Queens Museum, New York , The New Museum, New York, The National Museum of Contemporary Art (EMST), Αθήνα · ApexArt, Abrons Art Center, Radiator Gallery στη Νέα Υόρκη, Yoyce Yohouda Gallery, Μόντρεαλ στον Καναδά, Fourth Wall Gallery στο Βερολίνο, Au QuinzE Artist Laboratory στο Παρίσι, Kungsängen Πολιτιστικό Κέντρο, Bro στη Σουηδία και σε άλλες χώρες.

Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε πολλά βιβλία και δημοσιεύσεις, όπως «Organizing from Below» (2016), The School of Everything, Documenta 14 (2017) Perform Interdependency, Kassel University Press (2017), More Art in the Public Eye, Duke University Press (2019).