Γράφει ο Μανόλης Χατζηπαναγιώτου
Στα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας οι ξένες δυνάμεις διατηρούσαν προξενεία στα Χανιά. Καθώς τύποις τουλάχιστον η Κρήτη ήταν έδαφος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, προξενείο διατηρούσε και η Ελλάδα. Το άλλοτε επιβλητικό κτήριο στέκεται στη γωνία της Βενιζέλου και της Εμμ. Βυβιλάκη. Ο ένας δρόμος μόλις ανηφορίζει για την Χαλέπα και ο άλλος στρίβει για τα Ταμπακαριά.
Το ελληνικό προξενείο ήταν ένα κομμάτι –διπλωματικής έστω- Ελλάδας σε ένα νησί που έβλεπε την ελευθερία να έρχεται με γοργά βήματα και ανυπομονούσε.
Το κτήριο ανακαινίστηκε και για κάποιο διάστημα υπήρξε διασκεδαστήριο.
Σήμερα, για λόγους που ο γράφων δεν τους γνωρίζει, ρημάζει και πάλι. Στην πλαϊνή πλευρά ο εξώστης στηρίζεται σε σιδηροδοκούς για να μην καταρρεύσει και παρασύρει το ωραίο μπαλκόνι από πάνω του. Ακριβώς δίπλα μια σύγχρονη οικοδομή ξεκίνησε να χτίζεται αλλά εδώ και πολύ καιρό σταμάτησε. Οι «κίονες» από μπετόν και σίδερο στέκουν αλλόκοτοι δίπλα στα ιστορικό μέγαρο. Στο τσιμεντένιο υπόστρωμα έχει σχηματιστεί μια χειμερινή πισίνα για ποντίκια και βατράχια. Ίσως η εικόνα είναι χαρακτηριστική. Το παρελθόν καταρρέει και το μέλλον οικοδομείται άσχημο και ημιτελές. Το θέαμα κρύβουν όπως – όπως οι λαμαρίνες. Μαζί κρύβουν και την όμορφη πύλη. Την εξωτερική όψη ανέλαβαν τα ατίθασα νιάτα που με πολλά σπρέι έβαλαν τη υπογραφή τους. Βρήκαν άδειο το προξενείο και αποφάσισαν να γίνουν οι ίδιοι πρόξενοι κακοποίησης.
Η Κρήτη ευτυχώς δεν έχει πια ανάγκη ελληνικού προξενείου. Οι Κρητικοί είναι ελεύθεροι. Ελεύθεροι από μνήμες, ελεύθεροι από αισθητική. Διαλέγουν οι ίδιοι τον ζυγό τους.
