Το τραγούδι της ημέρας [28.07.21]

Από τον Στέλιο Ζερβάκη

«Yesterday»
μουσική – στίχοι: Beatles

 Αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια στην ιστορία της μουσικής και έχει υποστεί πάνω από 3.000 διασκευές, «κατάκτηση» που του απέφερε μια θέση στα ρεκόρ Guiness. Το μελωδικό και σύντομο (διάρκειας δύο λεπτών) «Yesterday» των θρυλικών Σκαθαριών είναι μια μελαγχολική μπαλάντα για το τέλος μιας ερωτικής σχέσης που αγκαλιάστηκε, χιλιοτραγουδήθηκε και κατέκτησε πολύ γρήγορα τη θέση του στο βάθρο των χρυσών επιτυχιών των Beatles, έχοντας ξεπεράσει σε εισπράξεις τα 19,5 εκατ. βρετανικές λίρες.

Όπως αποκάλυψε σε δηλώσεις του το 1981 ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ, η μελωδία του «Yesterday» του ήρθε μέσα από ένα όνειρο. Την ονειρεύτηκε στην κυριολεξία προς τα τέλη του 1964, ένα βράδυ που κοιμόταν στο σπίτι της τότε κοπέλας του, Τζέιν Άσερ. «Ξύπνησα έχοντας μια υπέροχη μελωδία στο μυαλό μου. Ήταν όμορφα, σκέφτηκα τι μπορεί να είναι. Σηκώθηκα από το κρεβάτι έκατσα στο πιάνο και την έγραψα. (…) Μου άρεσε η μελωδία πολύ αλλά επειδή την είχα ονειρευτεί, δεν μπορούσα να πιστέψω ότι την έγραψα. Σκέφτηκα “όχι, δεν έχω ξαναγράψει κάτι τέτοιο”. Είχα όμως τις νότες, κάτι που ήταν μαγικό» είπε. Ως προς τους στίχους, όπως ανέφερε η Άσερ, τού ήρθαν σε ένα μεγάλο ταξίδι με αμάξι που έκανε στην Πορτογαλία τον Ιούνιο του ’65.

Μέχρις ότου ταξιδέψει στην Πορτογαλία, ο ΜακΚάρτνεϊ είχε ταλαιπωρηθεί προσπαθώντας να βρει τους κατάλληλους στίχους. Σε κάποιο στάδιο «έπαιζε» με αστείους στίχους, μεταξύ των οποίων και οι «Scrambled eggs / Oh my baby how I love your legs»  (Χτυπητά αυγά, ω μωρό μου πόσο αγαπώ τα πόδια σου). Λέγεται ότι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Help!», ο ΜακΚάρτνεϊ έπαιζε συνέχεια τη μελωδία του «Yesterday» στο πιάνο (προσπαθώντας να ολοκληρώσει το κομμάτι) προκαλώντας τον θυμό του σκηνοθέτη Ρίτσαρντ Λίντερ. «Εάν ξαναπαίξεις αυτό το καταραμένο τραγούδι άλλη μια φορά, θα φροντίσω να φύγει το πιάνο από την σκηνή» φέρεται να είπε ο Λίντερ στο Σκαθάρι.

Το «Yesterday» ήταν το πρώτο τραγούδι των Beatles που ηχογραφήθηκε χωρίς να είναι παρόντα και τα τέσσερα μέλη της μπάντας. Ο ΜακΚάρτνεϊ το έπαιξε μόνος και το 1965 ο ίδιος και ο Λένον θα δούλευαν μόνοι τους τα κομμάτια του συγκροτήματος.

Παρόλο που τα πνευματικά δικαιώματα του τραγουδιού ανήκουν εξ ημισείας ΜακΚάρτνεϊ και Τζον Λένον, λέγεται ότι αυτό έγινε για καθαρά… διπλωματικούς λόγους, μετά από πιέσεις του μάνατζερ της μπάντας Μπράιαν Επστάιν, ο οποίος φέρεται να είχε απαντήσει σε σχετική πρόταση να αποδοθούν τα δικαιώματα μόνο στον ΜακΚάρτνεϊ: «Όχι, ό,τι και να κάνουμε, δεν θα διαλύσουμε τους Beatles». Το συγκρότημα ανακοίνωσε τη διάλυσή του πέντε χρόνια μετά. Το 2000 ο ΜακΚάρτνεϊ  ζήτησε από τη Γιόκο Όνο να δεχθεί να φύγει το όνομα του Λένον από το κομμάτι  – εκείνη αρνήθηκε.

Ο ΜακΚάρτνεϊ είπε ότι όταν, κατά τις πολλές απόπειρες ηχογράφησης του κομματιού, τού πρότειναν να μπουν πολλά έγχορδα, αρνήθηκε: «Δεν θέλω να είναι (σαν να ακούς) Μαντοβάνι» (γνωστός διευθυντής ορχήστρας). Κατέληξαν τελικώς σε δυο βιολιά ένα τσέλο και μια βιόλα, ο συνδυασμός των οποίων φάνηκε ενδιαφέρον στον ΜακΚάρτνεϊ και πήρε την έγκρισή του.

Και φυσικά μην ξεχάσουμε ότι ανάμεσα στις πολυάριθμες διασκευές του κομματιού, υπάρχει και η ελληνική εκδοχή από τον Θέμη Αδαμαντίδη με τον τίτλο «Κάποτε».