Το τραγούδι της ημέρας [20.07.21]

Aπό τον Στέλιο Ζερβάκη

«Εσύ εκεί»
μουσική: Λάκης Παπαδόπουλος,
στίχοι: Μάνος Ξυδούς (Πυξ Λαξ)
ερμηνεία: Μάνος Ξυδούς

Την εποχή που οι Πυξ Λαξ ήταν το πιο πετυχημένο γκρουπ της Ελλάδας, οι περισσότεροι γνωρίζανε δύο: τον Στόκα και τον Πλιάτσικα. Κι έπειτα, ακούσανε γι’ ακόμα έναν. Έναν που δεν τον μάθαινες εύκολα, κι άμα τον μάθαινες δεν τον ξεχνούσες με τίποτα. Παράξενο όνομα. Μάνος Ξυδούς.

Στην πραγματικότητα ωστόσο, αυτό που σ’ έκανε να μην ξεχνάς ποτέ το Μάνο, αυτό που σ’ έκανε ν’ αρχίζεις από κείνον πια όταν μιλούσες για το γκρουπ με τις μπουνιές και τις κλοτσιές, ήταν ένα τραγούδι. Ένα συνταρακτικό τραγούδι. Μα η απόδειξη για να ονομάσεις ένα τραγούδι «συνταρακτικό», αρχίζει από τους στίχους και τη μουσική του, αλλά τελειώνει στη φωνή και την ερμηνεία. Ήταν το «Εσύ εκεί», μια απ’ τις πιο αδιανόητα δυνατές ερμηνείες στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού!

Με τον ίδιο τρόπο που μπορεί κανείς να πει ότι: «Κανείς δεν πρόκειται να τραγουδήσει Ρόζα σαν το Μητροπάνο». Με τον ίδιο τρόπο που λες: «Κανείς δεν θα ξαναπεί Υπάρχω σαν τον Καζαντζίδη». Μ’ αυτό τον ίδιο τρόπο, κανείς δεν πρόκειται να τραγουδήσει «Εσύ εκεί» όπως ο Μάνος.

Πολλοί προσπάθησαν (το τραγούδι φαίνεται εύκολο). Κανείς δεν τα κατάφερε. Κανείς δεν τα κατάφερε αυτή τη ζωντανή ανατριχίλα…

Φυσικά, ο Ξυδούς δεν είναι σπουδαίος μονάχα για μια ερμηνεία. Είναι σπουδαίος γιατί καταπιάστηκε και βρήκε την επιτυχία σε κάθε μορφή της μουσικής. Μουσικός παραγωγός που πίστεψε πρώτος τους Κατσιμιχαίους, που έβγαλε σόλο το Μίλτο Πασχαλίδη (τα Μπλουζ της Άγριας Νιότης είναι γραμμένα για το Μάνο), που στήριξε τον Παύλο (ένας είναι ο Παύλος!) και το Τζιμάκο (ένας είναι ο Τζιμάκος!). Συνθέτης, στιχουργός, με ωραία τραγούδια, με ωραίες διασκευές, και πάνω απ’ όλα… με τρομακτική αλήθεια πάνω στη σκηνή!

Νομίζω πως τελικά, πρώτα και κύρια αυτό είναι που κάνει το Μάνο σπουδαίο, σημαντικό κι αξέχαστο. Ήταν αληθινός. Τραγουδούσε για πάρτη του. Απ’ τους Dreamers and the fool moon ως τους Πυξ Λαξ, κι ύστερα μόνος του μέχρι το πρόωρο τέλος, ο Ξυδούς περπάτησε στους δρόμους που γούσταρε, αγκαλιά με την αλήθεια του.

Ένας σπουργίτης στη βροχή, της ερημιάς ιππότης, που τού ’γραψε κι ο Μίλτος. Κι αυτό είναι πρώτα και κύρια το σημαντικό, αυτό είναι που σε κάνει πραγματικά σπουδαίο, πραγματικό μάγκα και άνθρωπο που χαράζει την εποχή του (ανεξάρτητα απ’ το αν εκείνη το γνωρίζει). Νά ’χεις αλήθεια και να την ακολουθείς.