Το τραγούδι της ημέρας [13.09.21]

Από τον Στέλιο Ζερβάκη

«Ο πιο καλός ο μαθητής»
μουσική: Γιώργος Ζαμπέτας,
στίχοι: Χαράλαμπος Βασιλειάδης

Αγιασμός σήμερα, έναρξη μαθημάτων και τι καλύτερο για τραγούδι της ημέρας από τον πιο καλό τον μαθητή του Γιώργου του Ζαμπέτα.

Η χαρακτηριστική πενιά που ανέπτυξε ο Ζαμπέτας με τα χρόνια έχει την εξήγησή της. Ο Γιώργος είναι ο πιο καλός ο μαθητής σε μια τάξη μπουζουξήδων που έχουν ως δάσκαλό τους τον Μάρκο. Η πενιά του Ζαμπέτα κουβαλά όλη αυτήν τη φόρτιση και τον τσαμπουκά που αναγνωρίζουμε στις προπολεμικές ηχογραφήσεις του Βαμβακάρη. Οι νότες του είναι μετρημένες, βαρυσήμαντες, ολοστρόγγυλες και καθάριες. Το μουσικό προφίλ του σμιλεύτηκε χάρη στη μακρόχρονη συνεργασία του με τον Χατζιδάκι, ο οποίος του εμφύσησε την αντίληψη ότι ένας αριστοτέχνης μουσικός πρέπει πρωτίστως να επιδεικνύει ρυθμική αγωγή. Οι λαϊκές ορχήστρες της εποχής παρά το απαράμιλλο χρώμα των ηχογραφήσεων δεν είχαν σταθερότητα στον χρόνο και στον ρυθμό με αποτέλεσμα το τραγούδι να ξεκινά σε μια ταχύτητα και να τελειώνει σε μια άλλη. Ο σπουδαγμένος Μάνος Χατζιδάκις δίδαξε στον Ζαμπέτα πώς να αποφεύγει αυτό το ατόπημα. Ο ίδιος ο Ζαμπέτας αντιμετώπιζε με ένα δικαιολογημένο δέος τον Χιώτη, ο οποίος έπαιζε δυο φορές πιο γρήγορα και ως μουσικός ήταν σαφώς πιο ολοκληρωμένος. Η αδυναμία και ο σεβασμός του στον «πρίγκιπα» του μπουζουκιού τον ώθησαν ίσως να εγκαταλείψει το τιμημένο τρίχορδο και να εμπιστευθεί το τετράχορδο. Στην πραγματικότητα όμως δεν έπαψε ποτέ να βγάζει τον ήχο που προσιδίαζε περισσότερο στο τρίχορδο. Χωρίς να παραβλέπουμε τη σαφή υπεροχή του Χιώτη έναντι όλων των άλλων, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι λαγαρές τρίλιες και οι γλυκές διπλοπενιές του Ζαμπέτα είναι με τη σειρά τους μοναδικές. Θα έλεγε κανείς ότι ο Ζαμπέτας παίζει το μπουζούκι όπως ακριβώς θα έπρεπε να παίζεται από όλους. Γι’ αυτό η δική του σχολή έχει πολλούς επιγόνους. Πράγματι, επηρέασε πολύ περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον τον ήχο του μπουζουκιού στη δεκαετία του ‘60 και του ‘70. Τα ταξίμια του και οι καλοπαιγμένες εισαγωγές του όχι μόνο στα δικά του τραγούδια αλλά και στις δισκογραφικές δουλειές των άλλων είναι εντέλει η φωνή και το πρόσωπο του λαϊκού τραγουδιού στην ευλογημένη δεκαετία του ‘60, λίγο πριν τα ήθη και η αισθητική που θα προκύψουν από τις πολιτικές συγκυρίες της εποχής εκμαυλίσουν το λαϊκό τραγούδι. Στο «εργοστάσιο» της Κολούμπια, εκεί όπου ακούστηκαν τα μπουζούκια του Χιώτη, του Σταματίου, του Παπαδόπουλου, του Μακρυδάκη, του Καραμπεσίνη, του Καρνέζη και του Ζαφειρίου, «κελάηδησε» και η πενιά του Ζαμπέτα, μοναδική, αρρενωπή αλλά και ευαίσθητη, καθαρή και αδιαμφισβήτητη σε όλες τις νότες.

Καλή σχολική χρονιά!