Tης Ζωής Γεωργούλα
Την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου, στις 8.30μμ, στο Κήπος cafe, με τη συμμετοχή του Δημήτρη Γιαννούλη στο ακορντεόν αλλά και με συμμετοχές εκπλήξεις που σας αποκαλύπτουμε παρακάτω, o χανιώτης τραγουδοποιός Λεωνίδας Μαριδάκης θα μας συστήσει την καινούργια του δουλειά, πριν από όλους τους άλλους. Λίγο πριν κυκλοφορήσει, από τις εκδόσεις Μετρονόμος, η δουλειά «Δίδυμα σαν σκουλαρίκια», σε στίχους του Δημήτρη Λέντζου και μουσική του Λεωνίδα Μαριδάκη, τραγουδισμένη από εκείνον αλλά και από αγαπημένους συναδέλφους του, μιλήσαμε με τον Λεωνίδα για τη συγκυρία και το πώς μπορεί να ανακαλύπτει κάποιος σήμερα πηγές δημιουργίας. Για την ιδιαίτερη αυτή δουλειά του, που συνιστά μουσικά ένα εξελικτικό βήμα για εκείνον, για το θέατρο αλλά και για τον σπουδαίο ρόλο που καλείται με επιτυχία να παίξει, αυτόν του πατέρα. Τον ευχαριστούμε που εμπιστεύτηκε το Cretanleft, άλλωστε το δικαιούμαστε λιγάκι… Είμαστε φαν του, πώς να το κάνουμε!
Μίλησε μας για την τελευταία σου δουλειά την οποία ακόμα δεν έχουμε πάρει στα χέρια μας αλλά έχουμε δει δείγματά της.
Η τελευταία μου δουλειά, με τίτλο «Δίδυμα σαν σκουλαρίκια» από το ομότιτλο τραγούδι, έχει την ιδιαιτερότητα ότι είναι η πρώτη δουλειά μου στην οποία συνεργάζομαι με έναν μόνο στιχουργό, δεν έχει την πολυσυλλεκτικότητα των προηγούμενων δουλειών. Παράλληλα σηματοδοτεί ένα σταθμό στη διαδρομή μου με την έννοια ότι είναι η πρώτη φορά που δεν παίζω με στιλ μουσικής, αλλά μουσικά, και τα εννέα τραγούδια, αποτελούν αναπτύξεις ενός μουσικού και θεματικού πυρήνα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κάναμε μια πολύ καλή χημεία με τον συγκεκριμένο στιχουργό, τον Δημήτρη Λέντζο. Μου έστελνε ένα-ένα τους στίχους των τραγουδιών και του επέστρεφα μέσα σε λίγες μέρες τα τραγούδια. Το ίδιο έγινε και με το ομότιτλο τραγούδι, τους στίχους του οποίου μου έστειλε λίγο πριν μάθω ότι θα αποκτήσουμε δίδυμα παιδιά. Αυτό είχε την πλάκα του, έμοιαζε σαν προφητεία… Η καλή φίλη Κάτια Γέρου, όταν της αφηγήθηκα το περιστατικό, μου είπε «πες του να προσέχει τι δίνει πού»!
Είναι ένα ιδιαίτερο τραγούδι το ομότιτλο λοιπόν, για πολλούς λόγους!
Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιώ μπουζούκι σε τραγούδι. Περιέχει την προσδοκία και το κέφι που μπορεί να δημιουργηθεί μέσα σε μια ιδιαίτερη στιγμή που έχει δυσκολία αλλά και τη χαρά της σκέψης ότι θα φέρεις δυο ανθρώπους στον κόσμο και θα ανοίξεις ένα καινούργιο κεφάλαιο θέτοντας ένα νέο ορίζοντα. Γι’ αυτό η μουσική αυτού του τραγουδιού είναι ιδιαίτερα παιχνιδιάρικη και εξωστρεφής.
Αλλά και συνολικά μουσικά αποτελεί ένα βήμα εξέλιξης για εσένα αυτή η δουλειά.
Μουσικά στο σύνολό της αυτή η δουλειά είναι σαν συνέχεια του τραγουδιού που κάναμε με τους στίχους του Μάνου Ελευθερίου στον προηγούμενο δίσκο, το «Βάρκα στο σπίτι». Ήταν ένα τραγούδι με περιεχόμενο και υπέδαφος πιο συγκινησιακό, πιο αφηγηματικό, πιο αλληγορικό, που για μένα χάραξε ένα καινούργιο δρόμο, τον οποίο ακολούθησα και μέσα από αυτή τη διαδρομή βγήκε και ο καινούργιος δίσκος.
Υπάρχει μια πίεση από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα,
τις καινούργιες τεχνολογίες και
τη μουσική βιομηχανία των ημερών μας.
Όμως, την ιστορία του τραγουδιού και
της μουσικής και της τέχνης ευρύτερα,
δεν την γράφει μόνο η εποχή,
αλλά και το προσωπικό όραμα του κάθε ανθρώπου.
Πόσο δύσκολο είναι σήμερα για ένα δημιουργό να φτιάχνει ολοκληρωμένες δουλειές, με αρχή – μέση – τέλος, σαν μια ενότητα, όταν πια η μουσική ακούγεται και προσεγγίζεται διαφορετικά από τους ακροατές και σπάνια κάποιος την ακούει ως ένα cd με μια αλληλουχία τραγουδιών;
Υπάρχει μια πίεση από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, τις καινούργιες τεχνολογίες και τη μουσική βιομηχανία των ημερών μας, στην αντιμετώπιση των τραγουδιών με ένα πιο αποσπασματικό τρόπο. Σαν να μην υπάρχει λόγος για κάποιον καλλιτέχνη να δημιουργήσει μια ολόκληρη δουλειά, αφού πολύ λίγοι θα βρουν τον δρόμο και τον χρόνο να την ακούσουν ολοκληρωμένα. Όμως, την ιστορία του τραγουδιού και της μουσικής και της τέχνης ευρύτερα, δεν την γράφει μόνο η εποχή, αλλά και το προσωπικό όραμα του κάθε ανθρώπου, το πώς ο ίδιος φαντάζεται τη μουσική, πώς επιλέγει να δημιουργήσει και να παρουσιάσει το έργο του. Για μένα αυτή η μορφή, ενός συνόλου που έχει μια ταυτότητα, είναι κάτι που με συγκινεί και με συγκινούσε πάντα και ως δημιουργό και ως ακροατή. Μου αρέσει και το πιο εύληπτο τραγούδι, και το κρυμμένο διαμάντι, και μια πιο χαλαρή στιγμή μιας δουλειάς, είναι σαν να επικοινωνώ με έναν καλλιτέχνη μέσα από ένα έργο.
Εκτός από αυτήν την ιδιαιτερότητα, οι καιροί μας επιφύλαξαν και την ιδιαιτερότητα της πανδημίας, η διαχείριση της οποίας έπεσε με μένος πάνω στους καλλιτέχνες και τους ανθρώπους του πολιτισμού, στερώντας τους με άλλον έναν τρόπο επί δύο χρόνια την επικοινωνία με το κοινό. Αυτό τι επίδραση είχε δημιουργικά;
Ήταν κάτι πρωτόγνωρο και μάλλον τραυματικό. Προσωπικά και επαγγελματικά βίωσα ως μοναξιά την έλλειψη της ανθρώπινης επαφής. Υπήρξαν εναλλακτικοί δρόμοι, οι διαδικτυακές συναυλίες και παραστάσεις, και είναι γεγονός ότι δεν σταμάτησε ποτέ να παράγεται μουσική. Ωστόσο παραμένει μια περίοδος εσωστρέφειας. Μένει να δούμε τι καλό μπορεί να έχουμε από αυτήν τη δύσκολη διετία και αν μπορούμε να το κεφαλαιοποιήσουμε στο μέλλον και να γίνουμε λίγο πιο σοφοί.
Πάντως με cd να μην πουλιούνται μαζικά πια και με συναυλίες σε παύση, η κατάσταση οικονομικά πρέπει να έγινε ασφυκτική; Ακούγεται σαν να δουλεύετε χωρίς κανένα οικονομικό αντίκρυσμα, αν και είστε επαγγελματίες…
Αλήθεια είναι αυτό. Δεχθήκαμε πολύ μεγάλο πλήγμα, όπως και άλλες επαγγελματικές ομάδες. Πέρα από το δημιουργικό κομμάτι –που κι αυτό δεν ήταν εύκολο να μην χαθεί– τα επόμενα βήματα, η ηχογράφηση, τα βίντεο κλιπ, έχουν ένα κόστος που δεν μπορούσε να καλυφθεί. Οι εταιρείες πια σπάνια βάζουν χρήματα. Μετά από αγώνες καταφέραμε να έχουμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας μια εντελώς βασική ως προς το ύψος της απολαβή ως επίδομα.
Σε αυτό το ξέφωτο χωρίς λοκντάουν αποφάσισες να παρουσιάσεις, στα Χανιά, τον τόπο καταγωγής και των παιδικών σου χρόνων, την τελευταία σου δουλειά, που ακόμα δεν έχει κυκλοφορήσει. Πώς την έχεις σχεδιάσει, τι εκπλήξεις μας περιμένουν;
Σκέφτηκα, παρόλο που το άλμπουμ ηλεκτρονικά πρόκειται να κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο, επειδή έχω αρχίσει να κοινοποιώ μικρά τμήματα αυτής της δουλειάς, ως προπομπούς, ότι είναι κατάλληλη στιγμή να παρουσιάσω τη δουλειά αυτή εδώ, στον τόπο που αγαπώ, με ανθρώπους αγαπημένους. Η έκπληξη θα μπορούσε να πει κάποιος πως είναι η συμμετοχή του Σταύρου Σιόλα, με τον οποίο έχουμε μοιραστεί ένα τραγούδι στο δίσκο αλλά έχει και ένα δικό του τραγούδι, ένα ζεϊμπέκικο που το αγαπώ πολύ και πιστεύω ότι η φωνή του Σταύρου ήταν ό,τι καλύτερο. Επίσης την εκδήλωση θα προλογίσουν άνθρωποι σημαντικοί: η ραδιοφωνική παραγωγός Μαρία Σουρουκίδου, ο μουσικός και αντιδήμαρχος Πολιτισμού Γιάννης Γιαννακάκης και ο φίλος και συνεργάτης σκηνοθέτης Κωστής Καπελώνης.
Ο Κωστής Καπελώνης είναι αυτός, φαντάζομαι, που θα μιλήσει για τη σημαντική και σταθερή πια ενασχόλησή σου με το θέατρο, τη σύνθεση μουσικής για παραστάσεις. Μίλησε μας για αυτή.
Είναι πράγματι μια σταθερή σχέση αυτή με το θέατρο. Είναι κάτι που μου αρέσει πολύ και με συμπληρώνει δημιουργικά ως καλλιτέχνη. Οι συνεργασίες μου σε αυτό το χώρο είναι και πηγή έμπνευσης ταυτόχρονα, έχουν ένα ξεχωριστό πλούτο και μια ομαδικότητα. Πρόσφατα έκανα τη μουσική για το «Μικρός στο μεγάλο κάστρο» της Μαρινέλας Βλαχάκη σε σκηνοθεσία του Κωστή Καπελώνη και τη μουσική για την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή από το Σημείο Μηδέν σε σκηνοθεσία του Σάββα Στρούμπου, που την είδατε κι εδώ στα Χανιά τον Ιούνιο, αλλά περιόδευσε και σε όλη την Ελλάδα το καλοκαίρι. Τώρα δουλεύω τη μουσική για τις «Νεφέλες» του Αριστοφάνη σε προσαρμογή για παιδιά που ετοιμάζει η Βαλεντίνα Παπαδημητράκη, μια δουλειά ξεχωριστή, τηλεοπτική που περιλαμβάνει πολλές τεχνικές.
Πήγαμε σε μέρη πανέμορφα,
που οι κάτοικοί τους διψάνε για πολιτισμό,
που μπορεί να μην έχουν εξοικείωση αλλά
έχουν ένα αγνό βλέμμα και πρωτογενή περιέργεια
πολύ όμορφη και συγκινητική, αλλά και αποκαλυπτική.
Με τη Βαλεντίνα Παπαδημητράκη συνεργαστήκατε, και το περυσινό αλλά και το φετινό καλοκαίρι, σε μουσικές παραστάσεις για παιδιά, τις οποίες παρουσιάσατε με τη στήριξη του Μαθιού Φραντζεσκάκη σε πολλά χωριά της ενδοχώρας του νομού στο πλαίσιο των δράσεων «Χωριά με φώτα ανοιχτά». Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Είχε ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον. Το έχουμε κάνει και παλιότερα αυτό με τον Μαθιό, να περιοδεύσουμε σε απομακρυσμένα χωριά που δεν έχουν συχνά ευκαιρία να βλέπουν πολιτιστικά δρώμενα. Πήγαμε σε μέρη πανέμορφα, που οι κάτοικοί τους διψάνε για πολιτισμό, που μπορεί να μην έχουν εξοικείωση αλλά έχουν ένα αγνό βλέμμα και πρωτογενή περιέργεια πολύ όμορφη και συγκινητική, αλλά και αποκαλυπτική. Μου πρόσφερε ένα ζωτικό δημιουργικό χώρο το να βλέπω πώς είναι τα πράγματα όταν δεν υπάρχει η βουή της εποχής μας. Όταν ένας ακροατής ή θεατής έχει την ηρεμία και το χώρο στο μυαλό και το χρόνο του να παρακολουθήσει μια δουλειά, μπορεί να την γευτεί διαφορετικά.
Να το κάνουμε αυτό μεγαλύτερη εικόνα και να αναφερθούμε σε μια εμπειρία που, εμένα τουλάχιστον, με προβλημάτισε. Μιλάω για την εμπειρία της κηδείας του Μίκη Θεοδωράκη. Ήταν συγκλονιστικό το πόσος πολύς και ετερόκλητος κόσμος συνέρευσε για να τον αποχαιρετίσει, σε δύσκολες συνθήκες πανδημίας. Μας θύμισε τη δύναμη που έχει ο πολιτισμός να συνεγείρει τα πλήθη, αλλά και τη δίψα που έχει ο κόσμος για τέτοια τραγούδια, για ποίηση, για τέτοιους δημιουργούς. Ότι μπορεί ακόμα να τους ξεχωρίζει μέσα στη βουή της εποχής. Εσένα σου δημιουργήθηκαν ανάλογοι προβληματισμοί;
Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει ένα τεράστιο μεστό και συνεπές έργο, το οποίο αφορούσε την πλειοψηφία των Ελλήνων για πολλά χρόνια. Ήταν ένας άνθρωπος που όρισε τα πράγματα, που έδωσε την ευκαιρία να εκφραστούν και προσωπικά αλλά και συλλογικά οράματα. Πολύς κόσμος σε περιόδους της ζωής του έχει συνδεθεί στενά και αυθεντικά με το υλικό του Μίκη. Δεν με εξέπληξε συνεπώς η ανταπόκριση του κόσμου. Νομίζω αυτό συμβαδίζει με την αίσθησή μου, ότι υπάρχει πράγματι ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου που είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σε πολιτιστικά ερεθίσματα, που στενεύεται από τις λίστες των μεγάλων ραδιοφώνων.
Μοιάζει δύσκολο πάντως σήμερα μία συγκολλητική ουσία να συγκεντρώσει τόσο πολύ κόσμο…
Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο κατεξοχήν συνθέτης του οποίου ο πυρήνας ήταν το επικό, το οραματικό στοιχείο, ο μεγάλος παλμός. Στην εποχή μας, βοηθούντος και ενός πανίσχυρου μιντιακού συστήματος που απονευρώνει και αποχρωματίσει το καθετί, οι άνθρωποι που οραματίζονται έναν κόσμο διαφορετικό δυσκολεύονται πολύ να επικοινωνήσουν και να διεκδικήσουν το όραμά τους. Η κηδεία του Μίκη έδωσε την ευκαιρία στον κόσμο να εκφράσει ότι είναι κι αυτό ένα στοιχείο που το περιέχουμε, ακόμα και πάντα.
Έγινες πρόσφατα πατέρας διδύμων, εν συντομία τι σου αποκάλυψε η επαφή με τη γονεϊκότητα;
Μου αποκάλυψε την έννοια της λέξης «αφοσίωση».
Η Μάρθα Φριντζήλα τραγουδά μαζί με τον Λεωνίδα Μαριδάκη
το ομότιτλο τραγούδι του νέου του δίσκου.
Ακολουθήστε μας στο facebook
![Το τραγούδι της ημέρας [19.09.21]](https://cretanleft.gr/wp-content/uploads/2021/09/vamvakaris-eleni-mavroeidis-75x75.png)
![Το τραγούδι της ημέρας [20.09.21]](https://cretanleft.gr/wp-content/uploads/2021/09/giorgos-seferis-75x75.jpg)
