Rosario "La Dinamitera" Sánchez Mora: Επαναστάτρια μέχρι τέλους

Rosario “La Dinamitera” Sánchez Mora. Η γυναίκα τρόμος για τους φασίστες. Η Sánchez Mora ήταν μια Ισπανίδα ηρωίδα που είχε το παρατσούκλι “La Dinamitera” («η Δυναμίτης») για την εξειδίκευσή της στα εκρηκτικά.

Ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες που κατατάχθηκαν στις επαναστατικές πολιτοφυλακές που πολέμησαν τα φασιστικά στρατεύματα του Φράνκο. Στα 17 της ήταν στην πρώτη γραμμή υπεράσπισης της Μαδρίτης, φτιάχνοντας και πετώντας αυτοσχέδιες βόμβες χειρός.

Ενώ κατασκεύαζε βόμβες, έχασε το ένα χέρι όταν η μία εξερράγη πρόωρα. Φυλακίστηκε μετά την ήττα της Δημοκρατίας από τους φασίστες και καταδικάστηκε σε θάνατο, που αργότερα έγινε ισόβια κάθειρξη.

Φυλακίστηκε μαζί με άλλες αναρχικές, σοσιαλίστριες και κομμουνίστριες επαναστάτριες που βασανίστηκαν, δολοφονήθηκαν και τους πήραν τα παιδιά τους για να μεγαλώσουν από φασίστες. Επειδή οι φυλακές ήταν υπερπλήρεις από πολιτικούς κρατούμενους, αφέθηκε ελεύθερη και εστάλη στην εξορία. Είχε έναν πάγκο στη Μαδρίτη για να πουλάει τσιγάρα, κάτι που τη συντήρησε σε όλη τη διάρκεια της δικτατορίας μέχρι τη συνταξιοδότησή της.

Πέθανε στις 17 Απριλίου του 2008, χωρίς να εγκαταλείψει ποτέ τα πιστεύω της.

Παρακάτω το ποίημα του μεγάλου ποιητή Miguel Hernández, γραμμένο το 1937, για να τιμήσει την Ισπανίδα ηρωίδα (ακολουθεί και στα αγγλικά μεταφρασμένο):

Rosario, Dinamitera

Rosario, dinamitera,
sobre tu mano bonita
celaba la dinamita
sus atributos de fiera.
Nadie al mirarla creyera
que había en su corazón
una desesperación,
de cristales, de metralla
ansiosa de una batalla,
sedienta de una explosión.

Era tu mano derecha,
capaz de fundir leones,
la flor de las municiones
y el anhelo de la mecha.
Rosario, buena cosecha,
alta como un campanario
sembrabas al adversario
de dinamita furiosa
y era tu mano una rosa
enfurecida, Rosario.

Buitrago ha sido testigo
de la condición de rayo
de las hazañas que callo
y de la mano que digo.
¡Bien conoció el enemigo
la mano de esta doncella,
que hoy no es mano porque de ella,
que ni un solo dedo agita,
se prendó la dinamita
y la convirtió en estrella!

Rosario, dinamitera,
puedes ser varón y eres
la nata de las mujeres,
la espuma de la trinchera.
Digna como una bandera
de triunfos y resplandores,
dinamiteros pastores,
vedla agitando su aliento
y dad las bombas al viento
del alma de los traidores.

Rosario the Dynamiter

Rosario the dynamiter
In your beautiful hand
Dynamite liked to conceal
The wild beast within.
Who would think, upon seeing her,
Such despair lurking
In her heart, made of
Glass and shrapnel,
So greedy for battle,
Athirst for an explosion.

Your right hand
Could smelt lions,
It was the flower of munitions
And the longing of the fuse.
Rosario the good harvest,
Tall as a belfry,
You sowed the dynamite fury
In the enemy’s camp,
And your hand was
A raging rose, Rosario.

Buitrago bears witness
To your being a bolt of lightning,
The exploits I keep for myself, and
The hand I evoke.
It serves the enemy right,
This maiden’s hand,
A hand no more today,
Missing all fingers, for dynamite
Detonated on it
Turning it into a star!

Rosario the dynamiter
You could well be a man and you’re
The cream amongst women,
The froth of the trenches.
Fitting as a flag all
Triumph and splendor,
You, dynamiter shepherds,
See her brandishing her breath, and
Do submit your bombs to the wind
Carrying the traitors’ souls!