Του Κώστα Χαριτάκη
27η Ιανουαρίου σήμερα, μια ιστορική ημέρα που έχει ανακηρυχθεί από τον Ο.Η.Ε. ως Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος και εμένα μου ξεπήδησε στο μυαλό – όπως συμβαίνει κάθε φορά – μια αφήγηση βιωματική, που πολλές φορές η μητέρα μου επαναλάμβανε σκεπτόμενη τα γεγονότα σε σχέση με αυτήν την επέτειο.
Έλεγε, με φανερή συγκίνηση, αυτό που ένιωσε τότε· μικρό κορίτσι ήταν όταν ενα πρωί ξύπνησε με την είδηση ότι οι επίσης μικρές φίλες της, κρυφές φίλες της, αθώα κορίτσια που δεν ήξεραν τι ήταν η βία ούτε η στέρηση της ελευθερίας, βρέθηκαν μαζεμένες αυτές και οι οικογένειές τους από τους καταραμένους κατακτητές Ναζί, μόνο και μόνο γιατί ήταν Εβραίοι.
Η μάνα μου ήταν γεννημένη και μεγαλωμένη στην Οβριακή, απέναντι στη Χάβρα ήτανε το σπίτι του παππού μου, που το πούλησε το 1934 για να φτιάξει το σπίτι που και τώρα έχουμε στην Βασιλέως Κων/νου, για να μην μεγαλώσουν λέει τα κορίτσια του, η Ερμιόνη και η Μαρίκα, μαζί με τα Εβραιάκια… Όμως η μάνα μου δεν εξεχώριζε κανένα, δεν ήξερε να μισεί και να απομακρύνει κανένα. Είχε φίλες του σχολείου και γειτόνισσες τότε που κατοικούσε εκεί, που δεν ξεχνούσε και που διατηρούσε, κρυφά σχεδόν τότε, σχέσεις και που συχνά συναντούσε τότε σαν 15χρονη κοπελιά που ήταν.
Αφηγούνταν λοιπόν τότε πως ένιωσε αυτήν την αίσθηση, μιας κοπέλας που δεν μπορεί να καταλάβει το γιατί γίνεται κάτι τέτοιο, που αισθάνθηκε ανήμπορη να βοηθήσει, ένοχη σχεδόν η ίδια επειδη είναι, λέει, χριστιανή ενώ οι άλλες Εβραίες!
Πολλές φορές, συλλογιέμαι αυτά τα γεγονότα και πολλές φορές τα έχω σκεφτεί εδώ στην Ιταλία, κι αυτά μου έδωσαν την ώθηση να ψάξω, να μάθω και να τοποθετηθώ συνειδητά κάθετα αντίθετος στον καθένα που δεν καταδικάζει ή μένει ουδέτερος στην «ιδεολογία» αυτού του είδους. Οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ελεύθεροι πρέπει να μένουν! Κι εμείς δεν πρέπει να ξεχνάμε, πρέπει η μνήμη μας να θυμάται τη μεγαλύτερη φρίκη στην σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας και να τιμά όσους υπέφεραν από δαύτη.