«Ντριμπλάροντας» την πολιομυελίτιδα!

Του Μάκη Διόγου

Στη δεκαετία του ’50 η πολιομυελίτιδα «θέριζε» τον πλανήτη. Μόνο στις ΗΠΑ η ασθένεια ετησίως σκότωνε ή άφηνε παράλυτα περισσότερα από 50.000 παιδιά, ενώ παγκοσμίως τα κρούσματα ξεπερνούσαν τα 600.000! Το 1955, ο Αμερικανός επιστήμονας Τζόνας Σολκ ανακοίνωσε πως κατάφερε να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο που θα βοηθούσε στην καταπολέμηση της αρρώστιας. Στις δοκιμές που ακολούθησαν, συμμετείχαν περισσότερα από 1 εκατομμύριο παιδιά, σε ένα πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της εποχής επιστημονικό πείραμα! Το εμβόλιο κρίθηκε ασφαλές και ένα χρόνο μετά έφτασε και στην Αγγλία, που επίσης υπέφερε αρκετά από την ασθένεια, μετρώντας πάνω από 6.000 σοβαρά κρούσματα μόνο το 1956. Δυστυχώς όμως, το πρόγραμμα εμβολιασμού που ακολούθησε η βρετανική κυβέρνηση αποδείχτηκε προβληματικό. Καθοριστική βοήθεια έδωσε με τη ζωή του ένας ποδοσφαιριστής. Ο διεθνής αμυντικός της Μπέρμιγχαμ Τζεφ Χολ. Βασικό στέλεχος της μεγάλης ομάδας των «μπλε» τη δεκαετία του ’50, αλλά και της εθνικής Αγγλίας, όπου είχε 17 συμμετοχές, ο Χολ με τον θάνατό του από την πολιομυελίτιδα κατάφερε να αρχίσει η ευρεία δημόσια αποδοχή στη Βρετανία της ανάγκης εμβολιασμού έναντι της θανατηφόρου ασθένειας!

Το τελευταίο ματς!

Στις 21 Μαρτίου του 1959 ο Χολ αγωνίστηκε για τελευταία φορά με τη Μπέρμιγχαμ κόντρα στην Πόρτσμουθ. Μετά το τέλος του ματς έδειχνε εξαντλημένος, στα όρια της κατάρρευσης! Το προηγούμενο βράδυ είχε αναφέρει στον γιατρό της ομάδας πως έχει δυσκολία στην κατάποση, με τον γιατρό να τον καθησυχάζει λέγοντάς του ότι μάλλον πρόκειται για κρυολόγημα. Έτσι την άλλη μέρα ήταν κανονικά στην 11αδα και έπαιξε στο υπ’ αριθμόν 227ο ματς πρωταθλήματος που έμελλε να είναι το τελευταίο. Δυο μέρες μετά ο Τζεφ Χολ μπήκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο και η διάγνωση ήταν: «Πολιομυελίτιδα»! Μέσα σε ένα 24ωρο από την εισαγωγή του στο νοσοκομείο και παρά τις τρεις επεμβάσεις, η κατάσταση της υγείας του Τζεφ Χολ είχε επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό, που η αναπνοή του γινόταν πλέον με μηχανική υποστήριξη! Η αρνητική εξέλιξη ήταν ραγδαία. Μετά από δώδεκα μέρες, το μεγαλύτερο μέρος του σώματός του είχε παραλύσει, ενώ μιλούσε με μεγάλη δυσκολία. Όλες αυτές τις μέρες η σύζυγος του τον είδε μόλις 4 φορές κάτω από αυστηρές υγειονομικές συνθήκες! Στις 4 Απριλίου του 1959, 16 μέρες μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο ο Τζεφ Χολ σε ηλικία μόλις 29 ετών έφυγε από τη ζωή χτυπημένος από την πολιομυελίτιδα!

«Άφωνη» η αγγλική κοινωνία

Το σοκ στην αγγλική κοινωνία ήταν μεγάλο. Ένας νέος ποδοσφαιριστής χωρίς προηγούμενο πρόβλημα υγείας έχασε τη ζωή του μέσα σε 16 μέρες. Και ξαφνικά αυτό που δεν κατάφεραν να κάνουν οι καμπάνιες ενημέρωσης της κυβέρνησης και όλα τα ειδικά αφιερώματα των εφημερίδων τα προηγούμενα χρόνια, το έκανε ένας ποδοσφαιριστής, δυστυχώς, με τον θάνατο του! Από την επόμενη κιόλας μέρα, τα τηλέφωνα στα εμβολιαστικά κέντρα άρχισαν να χτυπούν ασταμάτητα. Λίγο μετά την εμφάνιση των πρώτων αναφορών για την ασθένεια του Χολ, ένας αξιωματούχος του Τμήματος Δημόσιας Υγείας στο Γουέστ Μπρόμγουιτς ανέφερε ότι δέχτηκε τηλεφωνικές κλήσεις στο σπίτι του, ακόμα και την ώρα του μεσημεριανού φαγητού, από νέους που ρωτούσαν για τον εμβολιασμό κατά της πολιομυελίτιδας! Σε πολλές περιπτώσεις, οι γιατροί της πρωινής βάρδιας είδαν έκπληκτοι ουρές ανθρώπων να τους περιμένει έξω από την είσοδο της κλινικής. Γονείς με τα παιδιά τους στο χέρι αλλά και πολλοί νέοι άνθρωποι, ανάμεσα τους και δεκάδες ποδοσφαιριστές κοντά στην ηλικία του Χολ, έσπευσαν άμεσα να εμβολιαστούν!

Μην καθυστερείτε, κάντε το σύντομα

Ανταποκρινόμενοι στα αιτήματα, εργοδότες μέσα και γύρω από το Μπέρμιγχαμ, αλλά και στις άλλες μεγάλες αγγλικές πόλεις, ξεκίνησαν να προσφέρουν στους εργαζόμενους τους εμβολιασμούς επί τόπου! Πριν την έναρξη των αγώνων του Σαββάτου 11 Απριλίου, διαβάστηκε μήνυμα του υπουργού Υγείας, Ντέρεκ Γουόκερ-Σμιθ: «Ο θάνατος του Τζεφ Χολ μας εξέπληξε δυσάρεστα και δυστυχώς έκανε εμφανές ότι η πολιομυελίτιδα μπορεί να χτυπήσει ακόμη και τους πιο υγιείς ανάμεσά μας! Ακόμη και αν δεν είναι μοιραίο, μπορεί να σακατέψει για μια ζωή. Απευθύνω έκκληση σε όλους σας κάτω των 26 ετών, έντονα και ειλικρινά να είστε σίγουροι, να κάνετε τον εμβολιασμό για την πολιομυελίτιδα. Μην καθυστερείτε, κάντε το σύντομα». Και το μήνυμα έγινε πράξη. Στις 16 Απριλίου, οι τοπικές αρχές στην Αγγλία αναφέρουν έλλειψη εμβολίων, με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Υγείας να περιγράφει «μια πρωτοφανή απαίτηση», ενώ τέσσερις μέρες αργότερα στο Μπέρμιγχαμ τα νοσοκομεία έκλεισαν λόγω ελλείψεως εμβολίων, ενώ στις 22 του μήνα έκλεισαν και στο Μάντσεστερ. Όμως οι πολίτες δεν πτοήθηκαν και οι ουρές στα νοσοκομεία έγιναν ακόμα μεγαλύτερες, όταν η Ντον Χολ σύζυγός του ποδοσφαιριστή αποφάσισε να μιλήσει στα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα για τον θάνατο του άντρα της από την πολιομυελίτιδα. «Δεν ήθελα ο θάνατος του Τζεφ να αποδειχθεί τελικά μάταιος και σίγουρα δεν ήθελα κανένας άλλος να περάσει από την ίδια δοκιμασία που περάσαμε εμείς», ήταν το μήνυμα της Ντον Χολ η οποία αφιέρωσε τα επόμενα χρόνια της ζωής της προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσει όλο και περισσότερο κόσμο πάνω στο θέμα του εμβολιασμού για την πολιομυελίτιδα.

Πηγές: «Ευλογημενο Ποδοσφαιρο», theguardian.com, common-goal.org

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην “Εποχή“