Γράφει ο Μανόλης Χατζηπαναγιώτου
Ποδοσφαιρικό κουίζ: ποια είναι η ποδοσφαιρική ομάδα που σήμερα, φέτος, παίζει στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (δηλαδή δεν είναι ομάδα της γειτονιάς ή του χωριού) και έχει για σήμα της το… σφυροδρέπανο; Το μυαλό μας εύκολα πηγαίνει σε κανένα κατάλοιπο του πρώην σοβιετικού μπλοκ. Μην στοιχηματίζετε εύκολα, έτσι κι αλλιώς «θα το πάρει το ποτάμι»: Είναι η ισραηλινή Χάποελ! Έχει για σήμα το σφυροδρέπανο σε μια ιδιαίτερη γραφιστική εκδοχή.
Τώρα θα αναρωτηθεί κανείς ποια Χάποελ, αφού μόνο στην Α΄ εθνική του Ισραήλ παίζουν 6 (!) Χάποελ, ενώ στην Β΄ εθνική άλλες 10 (!). Ρίχνοντας μάλιστα μια ματιά στις βαθμολογίες των κατηγοριών μάλλον θα προσάψει κανένας έλλειψη φαντασίας στους ισραηλινούς ποδοσφαιρικούς παράγοντες. Από τις 14 ομάδες που συγκροτούν την ανώτερη κατηγορία οι έξι (6) λέγονται Χάποελ, οι πέντε (5) Μακάμπι και μία (1) Μπεϊτάρ. Στην Β΄ εθνική παρόμοια: δέκα (10) Χάποελ, ακόμη μία (1) Μακάμπι και ακόμη μία (1) Μπεϊτάρ. Αν, μάλιστα, συνυπολογίσουμε ότι κάποιες (λίγες) από τις 30 είναι αραβικές (με αραβικά ονόματα), τότε η μονοτονία των ονομάτων είναι εκπληκτική.
Ας το εξηγήσουμε: το ποδόσφαιρο στο Ισραήλ μοιάζει λίγο στο στήσιμό του με το κυπριακό. Οι ομάδες είναι συνδεδεμένες με την πολιτική και την ιδεολογία. Τα κλαμπ ανήκουν σε ευρύτερες ενώσεις.
Χάποελ σημαίνει «εργάτης». Τα σωματεία Χάποελ ιδρύθηκαν από την ομοσπονδία των εργατικών συνδικάτων το μακρινό 1926 για να εκπροσωπήσουν την εργατική τάξη. Ήταν μέλος της άλλοτε πανίσχυρης SASI (Σοσιαλιστική Εργατική Διεθνής) και αργότερα της CSIT (Εργατική Αθλητική Ομοσπονδία, μια ομπρέλα για τον εργασιακό και ερασιτεχνικό αθλητισμό). Έχει χρώμα (τι άλλο;) το κόκκινο και για σήμα έναν αθλητή που περικλείεται από το σφυροδρέπανο.
Υπάρχουν Χάποελ σε όλες της πόλεις του Ισραήλ (Χάποελ Ιερουσαλήμ, Χάιφα, Τελ Αβίβ κ.τ.λ.), όπως ακριβώς υπάρχουν σε μας Εργατικά Κέντρα σε κάθε νομό. Οι οπαδοί υποστηρίζουν σταθερά το Εργατικό Κόμμα, αλλά και μικρότερους σχηματισμούς στα αριστερά του. Είναι κοσμικοί, δεν είναι θρησκόληπτοι και θέλουν καλές σχέσεις με τους Άραβες, ενώ ένα μεγάλο μέρος τους στηρίζει τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Στις ομάδες Χάποελ γίνονται αποδεκτοί και αγωνίζονται και ευάριθμοι Άραβες ποδοσφαιριστές.
Μεγάλος αντίπαλος η Μακάμπι. Η Μακάμπι πήρε το όνομά της από τους Μακκαβαίους, την εβραϊκή παράταξη που δημιούργησε το Ιουδαϊκό βασίλειο μέχρι την ρωμαϊκή κατάκτηση. Είναι μια Ομοσπονδία που εκπροσωπεί ελεύθερους σιωνιστές και εθνικιστές, που στηρίζουν το συντηρητικό κεντροδεξιό Λικούντ. Έχει σήμα (τι άλλο;) την πεντάλφα.
Στη Θεσσαλονίκη, αγωνίζεται ακόμη η Μακάμπι Θεσσαλονίκης, εκπροσωπώντας την άλλοτε ακμαία εβραϊκή κοινότητα της πόλης, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει τίποτε πια για την πολιτική τοποθέτηση των μελών της. Στη Θεσσαλονίκη. Γιατί στο Ισραήλ τα πράγματα είναι σοβαρά. Όπως και η Χάποελ, έτσι και η Μακάμπι διατηρεί λέσχες σε κάθε πόλη, με γνωστότερη την ισχυρή μπασκετικά Μακάμπι Τελ Αβίβ.
Αφήνουμε τελευταία τα… λουλούδια της Μπεΐτάρ. Η Μπεΐτάρ ιδρύθηκε με αναφορά σε ρωσόφωνους εξτρεμιστές Εβραίους. Οι λέσχες νεολαίας Μπεϊτάρ είναι ρατσιστές και σκληροί εθνικιστές. Οι οπαδοί των ομάδων Μπεϊτάρ είναι οι… Χρυσαυγίτες των Εβραίων.
Απαγορεύουν στην ουσία να αγωνιστούν στις ομάδες τους, όχι μόνο Άραβες, αλλά γενικά όλοι οι Μουσουλμάνοι. Ακόμη και σε Χριστιανούς παίκτες δείχνουν δυσπιστία. Πριν από λίγα χρόνια, έκαψαν τα γραφεία της ομάδας τους, όταν αγωνίστηκαν στην ομάδα δύο Τσετσένοι ποδοσφαιριστές. Σήμα τους η επτάφωτη λυχνία.
Στηρίζουν κι αυτοί το Λικούντ αλλά και κάθε ακροδεξιό μόρφωμα της ισραηλινής πολιτικής ζωής. Συγκρούονται και αυτοί σφοδρά με τους οπαδούς της Χάποελ.
Τελειώνοντας ας τοποθετηθούμε, άλλωστε στο ποδόσφαιρο η ουδετερότητα αποτελεί αντικείμενο χλευασμού: στο Ισραήλ υποστηρίζουμε την ομάδα με τα κόκκινα!
Πηγές
Στοιχεία από τις ιστοσελίδες των ya basta, 3point magazine, mentality10 και enet.