Ευκλείδης Τσακαλώτος: Χρειάζεται ένας συλλογικός Προμηθέας

O Ευκλείδης Τσακαλώτος, στην ομιλία του στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα, δεν αποδόμησε απλώς μέτρα και κυβερνητικές εξαγγελίες, δεν στοιχειοθέτησε μόνο συγκεκριμένα ερωτήματα προς τους αρμόδιους υπουργούς που αποκαλύπτουν τις ιδεολογικές τους αφετηρίες, αλλά, αξιοποιώντας ως παράδειγμα μια παράσταση και δική μας, τη φετινή συμπαραγωγή του ΔΗΠΕΘΕΚ «Προμηθέας Δεσμώτης»,  θέτει ένα σπουδαίο πρόταγμα.

Λέγατε πριν τις εκλογές για τους είκοσι επτά φόρους που έβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ. Τον φόρο για τα πλαστικά, π.χ., που μετά εσείς το ενισχύσατε και καλώς, ήταν και Ευρωπαϊκή Οδηγία, μέρος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Τον φόρο πολυτέλειας για τα σκάφη και τις πισίνες – τόσο άδικος φόρος ήταν αυτός; Ότι ο συντελεστής για όποιον έχει ενοίκια, συνολικό εισόδημα πάνω από 35.000 ευρώ, πρέπει να αυξηθεί ο φόρος. Ακόμη και ο κ. Σκυλακάκης, κ. Σταϊκούρα, λέει ότι πρέπει να είμαστε κεϊνσιανοί στην ύφεση! Διαφωνεί, όταν δεν είμαστε σε ύφεση. Στην ύφεση δεν ενισχύουμε τους ραντιέρηδες, άλλους πρέπει να ενισχύσουμε.

Πάμε στα πιο κοντινά, στην περίφημη συζήτηση που έχουμε για τις γονικές παροχές και το αφορολόγητο που πάει από 150.000 ευρώ στις 800.000. Υπάρχει ένα συγγνώμη που χρειαζόταν εδώ και μια εντιμότητα. Λέει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού έχει ακίνητη περιουσία πάνω από 150.000 ευρώ. Βγαίνω εγώ, μετά βγαίνει και ο Αλέξης Τσίπρας και λέμε ότι με τα στοιχεία που έχουμε εμείς και τα στοιχεία που παρουσίασε το 2019 «Η Καθημερινή», το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν ακίνητη περιουσία πάνω από 150.000 ευρώ είναι 13%.

Στην ύφεση δεν ενισχύουμε τους ραντιέρηδες,
άλλους πρέπει να ενισχύσουμε.

Και το λέω αυτό γιατί ο κ. Οικονόμου είχε την καλοσύνη να μου αναφέρει ότι δεν καταλαβαίνω ποια είναι η μεσαία τάξη. Να συμφωνήσουμε ότι το 13% δεν μπορεί να είναι η μεσαία τάξη. Τότε τα ελληνικά μου είναι χειρότερα, κύριε Βορίδη, απ’ ό,τι νόμιζα, και δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει 13% ή δεν καταλαβαίνω τι είναι μεσαία τάξη. Όμως, πάνω από το 13% μάλλον δεν μπορεί να είναι μεσαία τάξη.

Να συμφωνήσουμε όμως ότι οφείλετε μια απάντηση; Λάθος είναι τα στοιχεία; Έχετε άλλα στοιχεία από αυτά που έχουμε εμείς και είναι δημοσιευμένα; Πώς μπορεί να προωθηθεί ένας διάλογος όταν σας κάνουμε αυτή την κριτική, ότι έκανε λάθος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος; Ο Α. Τσίπρας είπε στη συνέντευξη Τύπου ότι δεν θα γινόταν θέμα για 250.000 ή 200.000. Άρα, επιμένετε εσείς στις 800.000 και επιμένετε να μην μας απαντήσετε.

Η βιωσιμότητα και η δικαιοσύνη της ανάπτυξης

Αλήθεια, έχετε διαβάσει εσείς τον Πικετί; Συμμετέχετε σ’ αυτή την παγκόσμια συζήτηση για την ανισότητα του πλούτου που είναι όχι μόνο ένα οικονομικό, κοινωνικό ζήτημα, αλλά είναι και αντιαναπτυξιακό; Σας ρωτάω ευθέως: Υπάρχει πρόβλημα ανισότητας πλούτου στην παγκόσμια οικονομία, στην ευρωπαϊκή οικονομία, στην ελληνική οικονομία; Είναι πρόβλημα αυτό; Ή ο Πικετί και όλοι οι άλλοι, που το συζητάνε, είναι εκτός πραγματικότητας; Ή πιστεύετε στο trickle down, ότι θα γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και κάποια στιγμή θα το δουν οι φτωχότεροι; Ποια είναι η άποψή σας;

Δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και η ανισότητα στο εισόδημα. Όταν κάποιος που παίρνει 1.200 ευρώ συνολικά τον μήνα, από το συνολικό σας πακέτο μέτρων κερδίζει 16 ευρώ, ενώ άμα παίρνει 5.000 ευρώ κερδίζει 275 ευρώ, αυτό θα τείνει να μειώσει τις ανισότητες στο εισόδημα ή θα τις αυξήσει; Ποια είναι η άποψή σας; Θέλω να ξέρω. Αυτή είναι μια σοβαρή ερώτηση.

Δεν αμφισβητούμε ότι θα υπάρχει ανάπτυξη
και το 2022 και το 2023.
Υπήρχε όμως ανάπτυξη και πριν από το 2009.
Μας ενδιαφέρει η βιωσιμότητα και η δικαιοσύνη της.
Επί ΣΥΡΙΖΑ μειώσαμε τις ανισότητες,
τη φτώχεια και την παιδική φτώχεια.

Δεν αμφισβητούμε ότι θα υπάρχει ανάπτυξη και το 2022 και το 2023. Υπήρχε όμως ανάπτυξη και πριν από το 2009. Μας ενδιαφέρει η βιωσιμότητα και η δικαιοσύνη της. Επί ΣΥΡΙΖΑ μειώσαμε τις ανισότητες, τη φτώχεια και την παιδική φτώχεια. Είχατε και εσείς μια συμβολή στο τελευταίο εξάμηνο του 2019. Από το συνολικό σας πακέτο, τα δύο χρόνια, τι προβλέπετε το 2022, το 2023, το 2024; Απαντήστε μας όσο μπορείτε. Έχετε στην κυβέρνηση τον κ. Τσακλόγλου που είναι ένας εξαιρετικός οικονομολόγος των ανισοτήτων της φτώχειας. Θέλουμε να μας πείτε τι προβλέπετε. Εμείς προβλέπουμε ότι όταν δεν αυξάνετε σοβαρά τον κατώτατο μισθό, μειώνετε τις συλλογικές συμβάσεις, κατοχυρώνετε την ευελιξία στην αγορά εργασίας ο βασικός στόχος είναι η συμπίεση των μισθών. Προβλέπετε ότι κάνω λάθος, ότι τα μέτρα τα πήρατε για να συμμετέχει περισσότερο το μερίδιο της εργασίας στο εθνικό εισόδημα; Να μας πείτε, λοιπόν, τι περιμένετε για τις ανισότητες.

Κάτι έχει αλλάξει σε αυτό τον κόσμο

Εδώ, υπάρχει μια μάχη ανάμεσα σε δύο κόσμους, στις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού και του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Υπάρχουν διαφορές εντός της φορολογίας, δηλαδή, ποιες φοροαπαλλαγές θα κάναμε εμείς. Σας δίνω ένα παράδειγμα: Εμείς θεωρούμε πιο σωστό, αντί της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα, το μέτρο να είναι με κάποιο πλαφόν, π.χ. 40.000, αλλά να ισχύει για όλους, και συνταξιούχους και του δημοσίου τομέα και από εκεί και πάνω κλιμακωτά. Εμείς δεν θα το κάναμε. Αν θέλετε διευκρινίστε αν έχουμε δίκιο, για το μέτρο μέχρι τις 800.000 μπορεί να είναι 3,2 εκ., αν είναι δύο οι γονείς με δύο παιδιά και ο κάθε γονέας δίνει από ένα σπίτι σε κάθε παιδί. Δεν έχουμε διευκρίνιση έως τώρα. Δεν θα ήταν προτεραιότητα για εμάς αυτό το πράγμα.

Όμως, εκτός αυτού έχουμε την άποψη ότι λόγω της τριπλής κρίσης, οικονομικής, υγειονομικής, κλιματικής, χρειαζόμαστε μια διαφορετική ισορροπία ανάμεσα σε μειώσεις φόρων και αύξηση δαπανών. Έχουμε καταλάβει ότι κάτι έχει αλλάξει σε αυτό τον κόσμο μετά από την υγειονομική κρίση και την ανάγκη να επενδύσουμε στο σύστημα υγείας. Έχουμε καταλάβει ότι κάτι έχει αλλάξει με την κλιματική κρίση και άρα πρέπει να επενδύσουμε στην αντιμετώπισή της και όχι να προστατεύουμε τους καταναλωτές από τις αυξήσεις τιμών στην ενέργεια παίρνοντας από ταμεία που υπάρχουν γι’ αυτούς που έχουν δικαίωμα ρύπων, αλλά με νέα χρήματα από τον δημόσιο τομέα, για να δείξουμε πραγματικά πόσο σημαντική είναι η κλιματική αλλαγή που αντιμετωπίζουμε.

Έχουμε καταλάβει ότι κάτι έχει αλλάξει σε αυτό τον κόσμο
μετά από την υγειονομική κρίση και την ανάγκη
να επενδύσουμε στο σύστημα υγείας.
Έχουμε καταλάβει ότι κάτι έχει αλλάξει
με την κλιματική κρίση και
άρα πρέπει να επενδύσουμε στην αντιμετώπισή της.

Έχετε κάνει ένα συστημικό λάθος. Θεωρήσατε –ή ελπίζετε– ότι και η υγειονομική κρίση και η οικονομική κρίση και η κλιματική κρίση είναι παροδικές και άρα δεν πρέπει να αλλάξετε καθόλου τις ιδέες που έχετε για τις προτεραιότητες της κοινωνικής, οικονομικής και κλιματικής πολιτικής. Και αυτό θα φανεί ότι είναι πολύ μεγάλο λάθος, καθώς πάμε στο μέλλον.

Η τέχνη στη ζωή

Εχθές πήγα σε μια παράσταση στο Ηρώδειο, στον Προμηθέα Δεσμώτη. Ήταν και ο αναπληρωτής υπουργός, ο κ. Σκυλακάκης εκεί. Ήταν ένα εξαιρετικό έργο. Υπήρχαν δύο πλευρές σ’ αυτό το έργο. Από τη μια μεριά υπήρχε η βία, η επιβολή, η αυθαιρεσία, η τυραννία, η καταπάτηση της ελπίδας, η καταστολή και η ακινησία της εξουσίας. Δεν ξέρω αν ο κ. Σκυλακάκης κατάλαβε κάποια απ’ αυτά που ήταν στο έργο. Από την άλλη, υπήρχε το ελεύθερο πνεύμα, ο ορθός λόγος, ο ανθρωπισμός και η ελπίδα.

Ο τρόπος που κυβερνάτε μού θυμίζει την πρώτη πλευρά, την πλευρά του Δία, χωρίς ορθολογισμό, με καταστολή, χωρίς να απαντάτε στις ερωτήσεις και με το «έτσι θέλω» μπορούμε να βάλουμε όποιον θέλουμε όπου θέλουμε. Να αλλάζουμε τους νόμους, αν χρειαστεί. Δεν δώσατε καμία ελπίδα ότι καταλάβατε κάτι απ’ αυτήν την τριπλή κρίση και ότι κάτι έχει αλλάξει.

Χρειάζεται παγκοσμίως, στην Ευρώπη, στην Ελλάδα
ένας νέος Προμηθέας;
Χρειάζεται, για να δώσει τη γνώση,
για να βασιστεί στον ορθό λόγο,
για τα φάρμακα, για την εκπαίδευση, για την έρευνα,
αλλά αυτή τη φορά χρειάζεται ένας συλλογικός Προμηθέας.

Χρειάζεται παγκοσμίως, στην Ευρώπη, στην Ελλάδα ένας νέος Προμηθέας; Χρειάζεται, για να δώσει τη γνώση, για να βασιστεί στον ορθό λόγο, για τα φάρμακα, για την εκπαίδευση, για την έρευνα, αλλά αυτή τη φορά χρειάζεται ένας συλλογικός Προμηθέας, ένας Προμηθέας που να βασίζεται στον συνδυασμό του ορθού λόγου και της γνώσης και στα κοινωνικά βιώματα των απλών ανθρώπων στις κοινότητες. Γιατί μόνο έτσι ένας συλλογικός Προμηθέας θα μπορεί να αντιμετωπίσει και την υγειονομική κρίση και την οικονομική κρίση, που χρειάζεται βαθιές αλλαγές στο παραγωγικό και στο καταναλωτικό πρότυπο και στην κλιματική κρίση.

​Εμείς δεν είμαστε αλαζόνες να λέμε ότι εμείς είμαστε ο νέος Προμηθέας, αλλά προσπαθούμε μαζί με την κοινωνία, απευθυνόμενοι και σε άλλα κόμματα, γιατί χρειάζεται ένας συλλογικός Προμηθέας για να κερδίσει η ελπίδα ενάντια στον φόβο και την καταστολή.