Τζέρεμι Κόρμπιν: Η κλιματική κρίση είναι ένα ταξικό ζήτημα

Σε μια στήλη για το Jacobin, ο Τζέρεμι Κόρμπιν γράφει ότι χρειαζόμαστε ταξική πολιτική για να μεταμορφώσουμε τις οικονομίες μας και να σώσουμε την ανθρωπότητα από την κλιματική αποκάλυψη.

Δεν υπάρχει άλλος δρόμος

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ χαρακτήρισε την έκθεση των επιστημόνων του κλίματος «κόκκινο συναγερμό για την ανθρωπότητα», καθιστώντας την πράξη αυτή μια κρίσιμη προειδοποίηση.

Τα στοιχεία της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) αυτής της εβδομάδας μιλούν από μόνα τους: Τα πιο καυτά πέντε χρόνια στην πρόσφατη ιστορία, τριπλασιασμός της στάθμης της θάλασσας, η παγκόσμια υποχώρηση των παγετώνων και των θαλάσσιων πάγων.

Αλλά αυτό δεν είναι κάτι το καινούργιο. Οι επιστήμονες παίρνουν έναν επείγοντα τόνο επειδή κάνουν τις ίδιες προειδοποιήσεις εδώ και δεκαετίες – ενώ η σοβαρή αντιμετώπιση στον θερμαινόμενο κόσμο μας δεν έχει υλοποιηθεί.

Πράγματι, ο πετρελαϊκός κολοσσός Exxon προέβλεψε την κλιματική αλλαγή στη δεκαετία του 1970 – πριν περάσει δεκαετίες αρνούμενη δημόσια την ύπαρξή της.

Το πολιτικό και οικονομικό σύστημα στο οποίο ζούμε δεν προκαλεί την κλιματική αλλαγή τυχαία αλλά εσκεμμένα, ανταμείβοντας τους μεγάλους ρυπαντές με υπερκέρδη.

Αυτή είναι η ιστορική μας κληρονομιά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι περιουσίες της αυτοκρατορικής εποχής προέρχονταν από πετρέλαιο από μέρη όπως ο Περσικός Κόλπος, όπου η Βρετανία υποστήριξε ένα αντιδημοκρατικό πραξικόπημα τη δεκαετία του 1950 για να διατηρήσει τα κέρδη της Αγγλο-Ιρανικής πετρελαϊκής εταιρείας. Η AIOC αργότερα έγινε BP, η οποία συνεχίζει να εκπέμπει εκατοντάδες εκατομμύρια τόνους άνθρακα στην ατμόσφαιρα, σε περιοχές από τον Κόλπο του Μεξικού έως την Κασπία. Πολλά από τα «ορυκτά» χρήματα στον κόσμο διαχειρίζονται από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως το City of London που ειδικεύεται στη διαχείριση κερδών από πετρέλαιο.

Έρχονται περισσότερες καταστροφές

Σε όλο τον κόσμο, οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να ενεργούν για λογαριασμό αυτών των απολιθωμένων δικτύων, ακόμη και αν ισχυρίζονται ότι αναλαμβάνουν δράση για το κλίμα. Ο Μπόρις Τζόνσον έχει αντιγράψει ακόμη και τη γλώσσα της Πράσινης Βιομηχανικής Επανάστασης που αναπτύξαμε εμείς στο Εργατικό Κόμμα. Αλλά έχει αντιγράψει μόνο τις λέξεις, όχι τις πράξεις. Τον Ιούνιο, η Επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου για την Κλιματική Αλλαγή απέδειξε ότι στην τρέχουσα πορεία της η κυβέρνηση των συντηρητικών δεν θα πετύχει ούτε και τους δικούς της δυστυχώς ανεπαρκείς στόχους.

Την Πρωτομαγιά του 2019, ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, πέρασα με επιτυχία μια κοινοβουλευτική δήλωση για τη Βρετανία, κηρύττοντας έκτακτη κλιματική κατάσταση – καθιστώντας το δικό μας το πρώτο κοινοβούλιο στον κόσμο που το έκανε. Ήμουν, και παραμένω, αποφασισμένος ότι το Εργατικό Κόμμα και το κίνημά μας πρέπει να αντιμετωπίσουν την κλιματική και περιβαλλοντική κρίση πολύ σοβαρά.

Εάν αυτό το σύστημα παραμείνει αδιαμφισβήτητο, μπορούμε να περιμένουμε ταχεία αύξηση των πλημμυρών, των ξηρασιών και των πυρκαγιών που έχουν ξεσπάσει στην Αυστραλία, τη Σιβηρία, τη Βρετανική Κολομβία, την Ανατολική Αφρική, την Καλιφόρνια και μεγάλο μέρος της Ευρώπης τον τελευταίο χρόνο. Οι έντονες καταιγίδες αυξάνονται κατά τα δύο πέμπτα αυτόν τον αιώνα. Οι πιο βαριές καταιγίδες είναι τρία τέταρτα ισχυρότερες από τη δεκαετία του 1950, και οι τυφώνες είναι πλέον συνηθισμένοι.

Αλλά δεν πρέπει να ανησυχούμε μόνο για τις φυσικές συνέπειες αυτών των γεγονότων. Είναι και οι πολιτικές συνέπειες που πρέπει να μας ανησυχούν. Στην Ελλάδα, η λιτότητα, η απορρύθμιση και η παραμέληση των πυροσβεστικών υπηρεσιών έχουν μεγαλώσει τον αντίκτυπο των φρικτών πυρκαγιών στην Εύβοια. Στο Τέξας νωρίτερα φέτος, η πολιτεία επέτρεψε στις εταιρείες ενέργειας να αυξήσουν τις τιμές τους για την παροχή ρεύματος έκτακτης ανάγκης, αφήνοντας ανθρώπους με απλήρωτα χρέη.

Από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι κυβερνήσεις επενδύουν σε τεχνολογία επιτήρησης και το στρατιωτικό εξοπλισμό για να επιτεθούν στους πρόσφυγες που «δημιουργούν» περιβαλλοντικές κρίσεις. Τα δισεκατομμύρια που δαπανώνται για νέους φρουρούς και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Μεσόγειο δεν είναι χρήματα που δαπανώνται για μια πράσινη μετάβαση, αντ’αυτού τα κέρδη των συνόρων, της επιτήρησης και της στρατιωτικής βιομηχανίας συνδέονται βαθιά με την απολιθωμένη οικονομία. Το βρετανικό κοινοβούλιο ακόμη συζητά επί του παρόντος ένα δρακόντειο νομοσχέδιο για την εθνικότητα και τα σύνορα, το οποίο αποσκοπεί να καταστήσει παράνομη τη διάσωση προσφύγων στη θάλασσα – θέτοντας τη Βρετανία σε αντίθεση με τον καθολικό νόμο της θάλασσας.

Με τους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς να ανεβαίνουν σε όλο τον κόσμο, ισχυρές χώρες προετοιμάζονται για σύγκρουση και όχι για συνεργασία για την αντιμετώπιση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης. Τέτοιες ψευδείς λύσεις θα μας επιβαρύνουν όλους, αλλά όπως πάντα, θα ευνοήσει τους λίγους πλούσιους, ενώ θα τιμωρήσει τους πολλούς – είτε εγκαταλείπεις το σπίτι σου στην Αγγλία λόγω πλημμύρας είτε εγκαταλείπεις τον τόπο σου στη Βόρεια Αφρική λόγω ξηρασίας, αντιμετωπίζεις το ίδιο πρόβλημα το οποίο δεν είναι άλλο από την Κλιματική Αλλαγή.

Μπορούμε να το σταματήσουμε αυτό

Αλλά δεν χρειάζεται να είναι έτσι και η αντίδρασή μας πρέπει να είναι αυτή της ελπίδας και όχι του φόβου. Οι επιστήμονες του κλίματος μπορούν και μας λένε με ιατροδικαστική ακρίβεια τι θα κάνει η άνοδος της θερμοκρασίας κατά 1,5 ή 3 ή 5 μοίρες στο επίπεδο της θάλασσας, στη λειψυδρία ή στη βιοποικιλότητα. Αλλά ο λόγος που δεν μπορούν να προβλέψουν ποια θα είναι αυτή η άνοδος είναι επειδή είναι αδύνατο να προβλέψουμε τις επιλογές που θα κάνουμε στη συνέχεια. Αυτά, όπως μας υπενθυμίζει η έκθεση IPCC, είναι ακόμα στο χέρι μας.

Κι αν αντισταθούμε στους ισχυρούς, αφαιρώντας τα συστημικά κίνητρά τους που οδηγούν στην καταστροφή του πλανήτη για ένα γρήγορο κέρδος, μπορούμε να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι παντού πρέπει να κινητοποιηθούν για μια παγκόσμια Πράσινη Νέα Συμφωνία στο COP26 φέτος, η οποία αφαιρεί τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα και ξαναβάζει χρήματα στις τσέπες των εργαζομένων, ενώ αντιμετωπίζει την αδικία και την ανισότητα στον παγκόσμιο Νότο. Δεν υπάρχει πουθενά πόλη που να μην επωφελείται από πράσινες δημόσιες συγκοινωνίες, από αναδασώσεις, από τοπικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, από θέσεις εργασίας στις πράσινες βιομηχανίες του μέλλοντος.

Από την κλιματική αλλαγή, τη φτώχεια και την ανισότητα έως την επικίνδυνη συλλογική αποτυχία μας να εμβολιάσουμε φτωχότερες χώρες κατά του COVID-19. Ζούμε τις συνέπειες ενός συστήματος που βάζει τους δισεκατομμυριούχους πρώτους και τους υπόλοιπους τελευταίους. Η κλιματική και περιβαλλοντική κρίση είναι ένα ταξικό ζήτημα. Είναι οι φτωχότεροι άνθρωποι στις εργατικές κοινότητες, στις μολυσμένες πόλεις και στις χαμηλές νησιωτικές κοινότητες που υποφέρουν πρώτοι και χειρότερα σε αυτήν την κρίση.

Αλλά έχουμε ακόμα τη δύναμη να το αλλάξουμε. Το 2019, μαθητές που απεργούσαν για την κλιματική αλλαγή τράβηξαν τη φαντασία και την προσοχή των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο μέσα σε μια νύχτα. Αν μπορούν να το κάνουν τα παιδιά, μπορούμε κι εμείς. Η απάντησή μας στον «κόκκινο συναγερμό» του κλίματος πρέπει να είναι να εργαζόμαστε στις κοινότητές μας, στην πολιτική, στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, στους χώρους εργασίας μας και με τα συνδικάτα μας να απαιτούμε και να κερδίζουμε έναν βιώσιμο πλανήτη και ένα σύστημα που θα βάζει την ανθρώπινη ζωή πρώτη.

Απόδοση κειμένου: Κίμωνας Τζον Αποστολάκης

Πηγή: jacobinmag.com