Ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα με στόχο την ενεργειακή δημοκρατία και όχι την εύνοια των μεγάλων “παικτών”

Γράφει ο Βαγγέλης Σ. Μαρκάκης

Οι ενεργειακές κοινότητες ήταν μια από τις σοβαρές προσπάθειες που έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση στον ενεργειακό τομέα, με στόχο να ενεργοποιήσει τον πληθυσμό στην συνειδητοποίηση της έννοιας της ενεργειακής δημοκρατίας.

Ένα άρθρο στην Εποχή, στις 6-7 Φεβρουαρίου, μάς θύμισε το σοβαρό αυτό θέμα που κάποιοι στη σημερινή κυβέρνηση θέλουν μάλλον να ξεχαστεί, υποβαθμίζοντας τις δυνατότητές του. Στην ουσία, βέβαια, υποστηρίζουν τις μεγάλες εταιρείες με μεγάλη δυνατότητα δανεισμού και τεχνολογική οργάνωση, που με τη λογική του κέρδους επενδύουν στις μεγάλες ΒΑΠΕ, εγκαθιστώντας π.χ. 100-200 ή και παραπάνω ανεμογεννήτριες, εκεί που θα χρειαζόταν 10-20 για να καλύψουν τις ανάγκες του τόπου.

Αλλά τι είναι αυτή η περίφημη ενεργειακή δημοκρατία; Η ενεργειακή δημοκρατία διασφαλίζει ότι οποιαδήποτε μετάβαση στις νέες δυνατότητες εξασφάλισης ενέργειας με λιγότερο κόστος για το περιβάλλον, θα γίνεται με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και συμμετοχής της κοινωνίας τοπικής ή περιφερειακής σε ενεργό ρόλο.

Το θεσμικό πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί, αποσκοπούσε να διαμορφώσει για πρώτη φορά στη χώρα μας  ευνοϊκούς όρους για τη σύσταση και λειτουργία των ενεργειακών κοινοτήτων, με στόχο την κάλυψη κυρίως των ενεργειακών αναγκών ενός τόπου και την ενίσχυση της οικονομίας του μέσω της τοπικής επιχειρηματικότητας και της αλληλέγγυας οικονομίας.

Οι τρόποι εφαρμογής αυτής της δραστηριότητας αφορούσαν τις ανεμογεννήτριες, την ηλιακή ενέργεια μέσω των φωτοβολταϊκών και άλλων εφαρμογών, τη βιομάζα, τη βιοθερμία, το βιοαέριο. Αυτές οι οργανωτικές δομές τοπικού ενδιαφέροντος είχαν στόχο -μεταξύ των άλλων- να περιορίσουν το τεράστιο ενεργειακό και περιβαλλοντικό κόστος που δημιουργούν οι μεγάλες μονάδες ορυκτών καυσίμων (λιγνίτη-πετρελαίου-ορυκτού αερίου).

Πιθανώς, αυτοί που κυβερνούν σήμερα για να ικανοποιήσουν τις μεγάλες εταιρίες, οι οποίες δε θέλουν ως συνεταίρους οργανωμένους πολίτες που θα μπορούσαν να καλύπτουν τις ανάγκες τους, αλλά να έχουν και κάποια οφέλη, ψήφισαν έναν νέο νόμο που περιορίζει, αντί να βελτιώνει, τη λειτουργία των αναφερόμενων κοινοτήτων, ευνοώντας ουσιαστικά τα μεγάλα έργα που, όπως αναφέρθηκε, μόνο μεγάλες και οργανωμένες εταιρείες μπορούν να αναλάβουν. Έργα όμως που ήδη έρχονται αντιμέτωπα με τις σοβαρές αντιδράσεις των κατοίκων των ”τυχερών” αυτών περιοχών. Είδαμε όλοι τι έγινε στα Άγραφα, στην Άνδρο, στην Τήνο στην Ικαρία…

Τελειώνοντας, παραθέτουμε μια αποστροφή του Dirk Vansimtzan, προέδρου της  REScoop.eu (Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Πολιτών Ενέργειας), όπου διατυπώνει μεταξύ άλλων: ”Η Ελλάδα, όπως και κάθε μέλος, έχει υποχρέωση να ενσωματώσει τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες εγκαίρως στην εθνική της νομοθεσία και να διασφαλίσει ότι οι ενεργειακές κοινότητες θα λάβουν επαρκή στήριξη, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στην αγορά ενέργειας σε ισότιμη βάση με τους άλλους παράγοντες της αγοράς, χωρίς διακρίσεις.” Η παραπάνω θέση τα λέει όλα.

Όσοι ενδιαφέρονται για παραπάνω πληροφορίες για το θέμα μπορούν να ψάξουν στα sites: green peace και energy cities.