Του Κίμωνα Τζον Αποστολάκη
Με τον όρο Πουζαντισμό δηλώνεται το κίνημα που αναπτύχθηκε προς τα τέλη της 4ης Γαλλικής Δημοκρατίας, από το 1953 έως το 1958, με κύριο στόχο την προστασία της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας έναντι του φορολογικού συστήματος που δομήθηκε στην μεταπολεμική Γαλλία, επιθυμώντας την επιστροφή στην παλαιά «ένδοξη» αποικιοκρατική Γαλλία.
Όλα ξεκίνησαν το 1953, στο Λοτ, όταν ο βιβλιοπώλης Πιέρ Πουζάντ μαζί με γειτονικούς του καταστηματάρχες απέτρεψαν εφοριακούς από το να ελέγξουν τα βιβλία εισόδων-εσόδων συναδέλφου τους. Ήταν χάρη στην έκταση που πήρε στον Τύπο το γεγονός αυτό, που ο Πουζάντ μαζί με ένα μικρό πυρήνα κατάφεραν να οργανώσουν μετέπειτα τις πρώτες διαμαρτυρίες ενάντια στο φορολογικό σύστημα, οι οποίες διαμαρτυρίες γρήγορα επεκτάθηκαν και περιφερειακά του Λοτ.
Ο Πουζάντ βλέποντας την απήχηση που είχαν οι διαμαρτυρίες κι έχοντας ήδη αναδειχθεί ηγετική μορφή του κινήματος, ίδρυσε το 1953 την Ένωση για την Υπεράσπιση Εμπόρων και Τεχνιτών. Μέχρι το 1955, η Ένωση του Πουζάντ κατάφερε να αριθμεί περί τα 400.000 μέλη σε ολόκληρη την Γαλλία. Βέβαια, ο Πουζάντ έχοντας δείξει από παλαιότερα τις πολιτικές του θέσεις, όντας κατά την διάρκεια του Β’ Π.Π. ένθερμος υποστηρικτής της Γαλλίας του Βισύ και του στρατάρχη Φιλίπ Πεταίν, δεν άργησε να εμφυσήσει τις ακροδεξιές ιδέες του στην Ένωση.
Ο Πουζαντισμός ήταν αντίθετος στην εκβιομηχάνιση, την αστικοποίηση και τον εκσυγχρονισμό αμερικανικού τύπου, διότι όλα τα παραπάνω θεωρήθηκαν απειλή για την ταυτότητα της παλαιάς ένδοξης Γαλλίας. Η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός κι ο έντονος αντικοινοβουλευτισμός ήταν κύρια γνωρίσματα, με τον ίδιο τον Πουζάντ να χαρακτηρίζει την Εθνοσυνέλευση ως «το μεγαλύτερο πορνείο στο Παρίσι» και κάνοντας συχνές επιθέσεις στον Πρόεδρο της Γαλλίας, Πιέρ Μεντές Φρανς, ο οποίος καταγόταν από οικογένεια πορτογαλικής-εβραϊκής καταγωγής.
Η Ένωση του Πουζάντ σύντομα μετατράπηκε σε πολιτικό κόμμα, με κύριο αίτημα τη δημιουργία ενός νέου États généraux (Εθνοσυνέλευση), ώστε να υπάρξει επανασύσταση, με νέους όρους, του γαλλικού πολιτικού συστήματος. Το κόμμα του Πουζάντ, η «Ένωση Γαλλικής Αδελφότητας», παρά τις προβλέψεις του γαλλικού Τύπου που ήθελαν το νέο κόμμα να αποσπά 5 έως 6 έδρες, κατάφερε να λάβει 12,62% στις βουλευτικές εκλογές του 1956, δίνοντας στο κόμμα 52 έδρες.
Η άνοδος του ακροδεξιού μορφώματος σύντομα ανακόπηκε με την είσοδο του Σαρλ ντε Γκωλ στην κεντρική πολιτική σκηνή της Γαλλίας και την εγκαθίδρυση της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας το 1958. Στις επόμενες εκλογές, η «Ένωση Γαλλικής Αδερφότητας» του Πουζάντ δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή κι εν τέλει αυτοδιαλύθηκε λόγω εσωκομματικών συγκρούσεων το 1963.
Η προσφορά βέβαια του Πουζαντισμού στην ακροδεξιά δεν περιορίζεται στο χρονικό όριο 1953-1958. Ο Πουζαντισμός ως η πρώτη επίσημη έκφραση ακροδεξιού μορφώματος στην μεταπολεμική Ευρώπη, έστρωσε τον δρόμο για την μεταστροφή στην Λαϊκιστική Ακροδεξιά, ώστε να υπάρξει μία αποστασιοποίηση από το μαύρο παρελθόν του πολιτικού αυτού χώρου.
Μέχρι και σήμερα, ο Πουζαντισμός αποτελεί πρότυπο για ακροδεξιά κόμματα, ιδίως στην Γαλλία, με χαρακτηριστικά παραδείγματα σήμερα την Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λε Πεν και τον νέο φέρελπι ακροδεξιό υποψήφιο Πρόεδρο της Γαλλίας, τον Ερίκ Ζεμούρ.
Όμως και στην Ελλάδα οι ιδέες κι οι πρακτικές του Πουζαντισμού (προσαρμοσμένες βέβαια στο εγχώριο ακροατήριο) εισέβαλαν στην πολιτική σκηνή, μετά από το σχίσμα που βίωσε η κραταιά Δεξιά παράταξη της Ελλάδας (η ΝΔ), με την ανεξαρτητοποίηση μίας ριζοσπαστικής δεξιάς ομάδας, η οποία σχημάτισε το μόρφωμα ΛΑΟΣ. Το 2007, το μόρφωμα αυτό της ακροδεξιάς κατάφερε να μπει στην Βουλή νομιμοποιώντας έτσι κι επίσημα η εκλογική βάση τις απόψεις αυτές. Δίπλα βέβαια σε αυτό, ελλόχευε κι ένα άλλο μόρφωμα που από κοινού επένδυσαν σε έναν επίπλαστο «δικαιωματισμό» των μικρομεσαίων τάξεων, μέσω ενός δήθεν αντισυστημικού λόγου. Αυτό το μόρφωμα που ελλόχευε δεν είναι άλλο από την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή.
