Του Κίμωνα Τζον Αποστολάκη
Πριν δύο μέρες ορκίστηκε η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Ονδούρας, η Σιομάρα Κάστρο. Η νέα Πρόεδρος βέβαια δεν είναι καινούργια φυσιογνωμία στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας. Είχε υπάρξει πρώτη κυρία της χώρας όταν ο σύζυγός της, ο Μανουέλ Σελάγια, εκλέχτηκε Πρόεδρος της Ονδούρας το 2006. Ως πρώτη κυρία της Ονδούρας, η Κάστρο είχε ασχοληθεί έμπρακτα με προγράμματα κοινωνικής ανάπτυξης και εργάστηκε με τα Ηνωμένα Έθνη σε συνασπισμό με άλλες πρώτες κυρίες για την αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν γυναίκες με HIV.
Ο σύζυγος της Κάστρο ενώ εκλέχθηκε με το κεντρώο Φιλελεύθερο Κόμμα της Ονδούρας μετατοπίστηκε στην πολιτική αριστερά κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, σφυρηλατώντας μια συμμαχία με τη Μπολιβαριανή Συμμαχία για την Αμερική, γνωστή ως ALBA. Η ALBA ιδρύθηκε αρχικά από την Κούβα και τη Βενεζουέλα το 2004 και συνδέεται με σοσιαλιστικές και σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής που επιθυμούν να εδραιώσουν μία κοινή περιφερειακή οικονομική ολοκλήρωση με βάση ένα όραμα κοινωνικής ευημερίας κι αμοιβαίας οικονομικής στήριξης. Στις 28 Ιουνίου του 2009, κατά τη διάρκεια συνταγματικής κρίσης, ο Πρόεδρος Σελάγια συνελήφθη από τον στρατό και εξορίστηκε στην Κόστα Ρίκα μετά από ένα πραξικόπημα καταδικασμένο από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ονδούρας.
Ήταν τότε με την απομάκρυνση του συζύγου της από το πραξικόπημα που η Κάστρο αναδείχθηκε σε ηγετική φυσιογνωμία του κινήματος ενάντια στο πραξικόπημα. Αυτό το κίνημα έγινε γνωστό ως Εθνικό Μέτωπο Λαϊκής Αντίστασης (FNRP) και αποτέλεσε τη βάση για το πολιτικό κόμμα Libre, με το οποίο αναδείχθηκε τώρα και πρόεδρος.
Η Σιομάρα Κάστρο αναδεικνύεται νέα πρόεδρος της Ονδούρας σε μία περίοδο πολύ δύσκολη για την χώρα αυτή της Κεντρικής Αμερικής. Η Ονδούρα μαστίζεται από τρομερή διαφθορά που απλώνεται σε ολόκληρο τον κρατικό μηχανισμό. Το πολιτικό σύστημα, τα δικαστήρια, οι ένοπλες δυνάμεις, όλοι αυτοί οι πυλώνες είναι συνυφασμένοι με σκάνδαλα διασπάθισης δημοσίου χρήματος και εμπλοκής σε κυκλώματα διακίνησης ναρκωτικών.
Μία σύντομη ματιά στην πορεία του προκατόχου της στο προεδρικό αξίωμα, του Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, αρκεί για να καταλάβει κανείς το σάπιο σύστημα που καλείται να διαχειριστεί σήμερα η Κάστρο. Ο Ερνάντες αναγνωρίστηκε ως συμμέτοχος σε υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Σύμφωνα με έγγραφο που κατατέθηκε στο περιφερειακό δικαστήριο των ΗΠΑ, οι εισαγγελείς λένε ότι 1,5 εκατομμύριο δολάρια από έσοδα διακίνησης ναρκωτικών χρησιμοποιήθηκαν για να τον βοηθήσουν να εκλεγεί Πρόεδρος το 2013. Μάλιστα το 2017, η Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών του Μαϊάμι, συνέλαβε τον αδερφό του Ερνάντες για διακίνηση ναρκωτικών και για χρήση στρατιωτικού προσωπικού και εξοπλισμού της Ονδούρας για αποστολή κοκαΐνης στις Ηνωμένες Πολιτείες, για λογαριασμό του μεξικανικού καρτέλ Sinaloa.
Στην πρώτη της ομιλία μετά την ορκωμοσία της στο αξίωμα της Προέδρου, η Σιομάρα Κάστρο είπε πως πρώτο της μέλημα είναι η αντιμετώπιση της τεράστιας διαφθοράς στην χώρα, σχεδιάζοντας μάλιστα να ζητήσει την βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών ώστε να δημιουργηθεί επίσημη αποστολή του οργανισμού, η οποία θα βοηθήσει στο μεγάλο αυτό εγχείρημα της καταπολέμησης της διαφθοράς. Βέβαια, η Κάστρο έχει να αντιμετωπίσει και το αποτέλεσμα αυτής της κρατικής διαφθοράς, των ανισοτήτων και της φτώχειας, που είναι η λεγόμενη «φυγή των Ονδούρων προς τον βορρά», τα τεράστια κύματα δηλαδή μετανάστευσης Ονδούρων προς τις ΗΠΑ, λόγω της κατάστασης που βίωναν τόσα χρόνια στην χώρα τους. Αυτός είναι κι ο πρωταρχικός λόγος για τον οποίο η πρώτη ξένη ηγέτης που είχε συνάντηση με τη νέα Πρόεδρο ήταν η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, η οποία δήλωσε την επιθυμία των ΗΠΑ για ενίσχυση της σχέσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ονδούρας, ελπίζοντας να βρεθεί μια πολυμερής προσέγγιση για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της μετανάστευσης από την Κεντρική Αμερική. Επιπλέον η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε πως η Ουάσιγκτον βλέπει τομείς συνεργασίας σχετικά με τις προτεραιότητες της Προέδρου για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την αύξηση των οικονομικών δεσμών στη χώρα της.
Αυτή βέβαια η συνεργασία με τις ΗΠΑ, οι οποίες στο πρόσωπο της Κάστρο είδαν την ευκαιρία για απόκτηση μίας συμμάχου σε μία «δύσκολη» περιοχή (την Κεντρική Αμερική) για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ίσως δημιουργήσει σοβαρές αναταραχές για τη νέα Πρόεδρο. Η πρώτη ένδειξη πιθανών εντάσεων στην περιοχή ήταν πως οι πρόεδροι του γειτονικού Ελ Σαλβαδόρ, της Γουατεμάλας και της Νικαράγουας αποφάσισαν να μην παραστούν στην τελετή της ορκωμοσίας της Προέδρου. Επιπλέον, οι ισορροπίες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Κάστρο ανάμεσα στις ΗΠΑ και το κόμμα της, το οποίο βάσει των κεντρικών γραμμών του είναι σε σθεναρή αντίθεση με τον καπιταλισμό της ελεύθερης αγοράς, το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο και διατηρεί έναν μακροπρόθεσμο στόχο για την εγκαθίδρυση ενός εναλλακτικού οικονομικού συστήματος, είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα.
Μόλις δύο μέρες έχουν περάσει βέβαια από την επίσημη ορκωμοσία. Ας ελπίσουμε η εκλογή της πρώτης γυναίκας Προέδρου στην Ονδούρα να είναι η απαρχή της αλλαγής σελίδας για την χώρα, ώστε επιτέλους οι Ονδούροι να μπορέσουν να ζήσουν στην χώρα τους με αξιοπρέπεια.
