του Μανόλη Χατζηπαναγιώτου
Η 12η Ιουνίου έχει οριστεί από την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας. Ως παιδική εργασία ορίζεται οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα ασκείται από παιδιά ως 15 ετών. Το όριο της παιδικής ηλικίας βέβαια ποικίλει και σε μερικές χώρες γίνεται υπερβολικά ελαστικό. Ο τελευταίος κατά προσέγγιση υπολογισμός (του 2017) δίνει ένα νούμερο ανάμεσα στα 150 και τα 170 εκατομμύρια παιδιά που εργάζονται παγκοσμίως! Τα μισά περίπου από αυτά είναι κάτω των 10 ετών…
Τα 73 εκατομμύρια εργάζονται σε εργασίες εξαιρετικά επικίνδυνες. Τέτοιες εργασίες θεωρούνται:
- Όλες οι μορφές δουλείας ή παρόμοιες πρακτικές, όπως η πώληση και εμπορία παιδιών, η καταναγκαστική εργασία και η στράτευση για ένοπλες συγκρούσεις
- Η χρήση και έκθεση παιδιού σε πορνεία, για την παραγωγή πορνογραφίας ή για πορνογραφικές παραστάσεις
- Η εμπλοκή παιδιού σε παράνομες δραστηριότητες, ιδίως για την παραγωγή και εμπορία ναρκωτικών
- Οι εργασίες οι οποίες, λόγω της φύσης τους ή των περιστάσεων υπό τις οποίες εκτελούνται, ενδέχεται να βλάψουν την υγεία ή την ασφάλεια των παιδιών.
Περίπου 22 χιλιάδες παιδιά κάθε χρόνο δε θα ενηλικιωθούν ποτέ επειδή έχασαν τη ζωή τους σε εργατικό ατύχημα.
Καθόλου τυχαία, η 12η Ιουνίου είναι αφιερωμένη και στο Παιδί από την Αφρική. Η Αφρική και η Ασία κατέχουν τα θλιβερά σκήπτρα της εργασιακής εκμετάλλευσης των παιδιών. Σχεδόν η μισή παιδική εργασία καταγράφεται στην Αφρική (72,1 εκατ.) και ακολουθούν η Ασία και ο Ειρηνικός με 62 εκατ., η Αμερική με 10,7 εκατ., η Ευρώπη και η κεντρική Ασία με 5,5 εκατ. και τα αραβικά κράτη με 1,1 εκατ.
Στην Ελλάδα, τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλά. Παρά την βελτίωση που επήλθε το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, υπολογίζεται ότι περίπου 50.000 παιδιά κάθε χρόνο αναγκάζονται να δουλέψουν. Τα περισσότερα από αυτά σε οικογενειακές επιχειρήσεις (χωράφια, τουρισμός κ.ά.) για να συμβάλλουν στο οικογενειακό εισόδημα. Στη χώρα μας (όπως σε όλο τον κόσμο), το φαινόμενο της παιδικής εργασίας συνδέεται στενά με την κοινωνική και οικονομική κατάσταση. Παιδιά μεταναστών, παιδιά Ρομά και παιδιά από διαλυμένες οικογένειες είναι η συντριπτική πλειοψηφία. Στατιστικά, είναι περίπου ταυτόσημη με την εγκατάλειψη της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Περίπου 10%. Τα παιδιά που σταματάνε το σχολείο δεν περνούν την ώρα τους στην τηλεόραση. Σκάβουν στο χωράφι, σερβίρουν στην ταβέρνα του μπαμπά, πουλάνε χαρτομάντιλα στα φανάρια. Τα τυχερά. Γιατί μια άτυχη μειοψηφία θα υποστεί σεξουαλική εκμετάλλευση ή θα εμπλακεί σε παράνομες δραστηριότητες.
Το 1999, οι περισσότερες χώρες – μέλη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας υπέγραψαν μια συμφωνία που υποχρέωνε όλες τις χώρες να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο της παιδικής εργασίας. Ο στόχος ήταν να εξαλειφθεί το φαινόμενο ως το 2025. Τα αποτελέσματα είναι κατώτερα των προσδοκιών. Ο ρυθμός μείωσης είναι απελπιστικά αργός. Μάλιστα, στο διάστημα της πανδημίας τα πράγματα χειροτέρεψαν για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια. Η παγκόσμια ύφεση ώθησε ακόμη περισσότερα παιδιά στη βιοπάλη. Τα παιδιά που εργάζονται αυξήθηκαν τον τελευταίο χρόνο περίπου 10%.
Την επόμενη φορά που θα μας πλησιάσει ένα παιδί να καθαρίσει τα τζάμια του αυτοκινήτου μας ή να πουλήσει γαρύφαλλα στην ταβέρνα δε θα είναι άλλο ένα «ενοχλητικό γυφτάκι». Θα είναι μια μεγάλη ήττα της παγκόσμιας κοινότητας…
Πηγές: gr.euronews.com, www.sansimera.gr, atheniantimes.gr, parallaximag.gr
