Η αυστηρή επιτήρηση της εξουσίας

Tης Ελένης Τσολιά

Οι τέχνες είναι τα πρώτα θύματα καθώς η σταθερότητα της κοινωνίας απειλείται από την αιρετική σκέψη και τη μη καθιερωμένη συμπεριφορά. Οι καλλιτέχνες δεν αποδέχονται την πραγματικότητα που τους περιβάλλει προσδίδοντας της άλλη μορφή, πράγμα που συνιστά επανάσταση.

Στους πίνακες του εικαστικού Γιώργου Γαβριήλ ο Χριστός είναι κρατούμενος πρόσφυγας, σκυλιά ουρούν τον αρχιεπίσκοπο Κύπρου και ο Γρίβας έχει για φόντο την σημαία του ψευδοκράτους. Στους πίνακές του απεικονίζεται το επίσημο αφήγημα μέσα από ένα διαστρεβλωτικό καθρέφτη. Τα ζητήματα που θίγει είναι εξωκαλλιτεχνικά, είναι οι πτυχές της πραγματικότητας μέσα στην οποία προσπαθούμε όλοι να προσανατολιστούμε. Ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να αποστρέψει το βλέμμα του από την πραγματικότητα. Απεικονίζει τον βασιλιά που είναι τελικά γυμνός, τον ντυμένο στα χρυσά αρχιεπίσκοπο που είναι επιχειρηματίας ανάπτυξης ακινήτων, τον Χριστό κρατούμενο πρόσφυγα και την Παναγία να γέρνει πάνω από το πνιγμένο προσφυγόπουλο.

Η ζωγραφική του δεν δραπετεύει από την άθλια, σκληρή πραγματικότητα σε μια μακάρια ανευθυνότητα.

Η αισθητική αξία των έργων του θα κριθεί από το χρόνο, αυτό συμβαίνει πάντα. Η ιστορία των τεχνών γνωρίζει αμέτρητα παραδείγματα όπου έργα αποθεώθηκαν από τους σύγχρονούς τους αλλά χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου και άλλα τόσα που διώχθηκαν, δεν κατανοήθηκαν από τους σύγχρονούς τους ανακαλύφθηκαν όμως από τις επόμενες γενιές και νίκησαν τον χρόνο.

Η πειθαρχική δίωξη που διατάχθηκε εναντίον του κ. Γιώργου Γαβριήλ, που εκτός από εικαστικός είναι και εκπαιδευτικός, έφερε πολλές αντιδράσεις από κόμματα, οργανωμένα σύνολα και πολλούς άλλους πολίτες με πολλές συζητήσεις στα μέσα μαζικής δικτύωσης και επικοινωνίας. Αυτά που λέχθηκαν και λέγονται ακόμα στα σχόλια και στις συζητήσεις αφορούν τα θέματα της ελευθερίας της έκφρασης, της βλασφημίας αλλά και των ορίων της τέχνης.

Η πορεία των συζητήσεων, που αρχίζουν από τα όρια της τέχνης και την αιρετικότητα της σκέψης των δημιουργών, μας οδηγεί στη σκέψη ότι το πιο αποκρουστικό σκάνδαλο δεν είναι η αιρετική σκέψη αλλά η γλοιώδης, καθιερωμένη συμπεριφορά που στερείται δημιουργικότητας, θάρρους και αρετής. Αυτή η συμπεριφορά που το μόνο που υπηρετεί πιστά είναι το χρήμα και τη διαφθορά και θυμίζει ανατριχιαστικές εικόνες δυστοπικού μυθιστορήματος, όπως το κλασικό μυθιστόρημα του Άλντους Χάξλεϊ «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος», όπου αναφέρεται η νήσος Κύπρος ως ένα μέρος όπου έγινε πείραμα για τη συμπεριφορά των ανθρώπων, «το γνωστό εκείνο πείραμα της Κύπρου».