Είναι αδελφός μας!

Του Μανόλη Χατζηπαναγιώτου

Συμπληρώθηκαν κιόλας 13 χρόνια από το θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Τα γεγονότα τότε τα ζήσαμε (οι πρεσβύτεροι) με ένταση. Περισσότερο στην Αθήνα, λιγότερο στην επαρχία, αλλά παντού με ένταση. Η θλίψη μεγάλη, η οργή μεγάλη.

Γρήγορα βέβαια άλλα προβλήματα, μικρά και μεγάλα, ήρθαν να καλύψουν και τη θλίψη και την οργή. Ξεχνιούνται οι νεκροί, ακόμη και οι 15χρονοι. Μερικοί πάλι που συντηρούν τη μνήμη μοιάζει να το κάνουν μηχανιστικά. Μεταβάλλουν διαρκώς και τη θλίψη και την οργή σε επέτειο αγωνιστικής ρουτίνας: «Ο Λαμπράκης ζει», «Το Πολυτεχνείο ζει», «Ο Αλέξης ζει». Όμως όλοι πέθαναν. Μαζί τους πεθαίνει (έτσι είναι ο άνθρωπος) και η μνήμη μας. Μένουν ξέφτια μνήμης.

Αναζητώντας τα δικά μου προσωπικά ξέφτια δεν μου έχουν μείνει με ενάργεια ούτε οι πορείες, ούτε η ακουστική μνήμη των συνθημάτων ούτε η οσφρητική μνήμη των δακρυγόνων. Περιέργως ανασύρω στο μυαλό μια φωτογραφία που με συγκλόνισε. Τούρκοι διαδηλωτές σηκώνουν πλακάτ με το πρόσωπο του Αλέξη και από κάτω το λακωνικό: Kardesimizdir. «Είναι αδελφός μας». Είναι καρντάσης, το λέμε και στη βόρειο Ελλάδα.

Ο αδόκητος θάνατος του Αλέξη πέταξε πάνω από το Αιγαίο, προσπέρασε τα 6, τα 10, τα 12 μίλια, προσπέρασε τις υφαλοκρηπίδες και τους τσαμπουκάδες και προσγειώθηκε σε ένα πλακάτ απλό όσο και η διεθνιστική αλληλεγγύη: είναι αδελφός μας!

Η τουρκική νεολαία ξέρει από αστυνομικές σφαίρες. Και άκουσε καλά το σφύριγμα της σφαίρας από την άλλη πλευρά του Αιγαίου. Και το αποτύπωσε με συγκλονιστική απλότητα σε μια κουβέντα: Kardesimizdir – Είναι αδελφός μας! Κι ας μιλάει τη γλώσσα του προαιώνιου εχθρού, κι ας έχει βαφτιστεί χριστιανός, κι ας μην τον ήξερε προσωπικά ούτε ένας Τούρκος. Είναι – γαμώτο – αδελφός μας επειδή ήταν ένας 15χρονος που έπινε μπύρες και έκανε χαβαλέ. Κι όλοι οι 15χρονοι που πίνουν μπύρες (με το μαλακό, ε;) και κάνουν χαβαλέ είναι αδελφοί μας, είναι παιδιά μας, είναι ανίψια μας, όπου και να κατοικούν, όποια γλώσσα και να μιλάνε.

Αυτό το ξέφτι μνήμης είναι αρκετό. Όχι για να πούμε ότι «ο Αλέξης ζει», δυστυχώς έχει πεθάνει αμετάκλητα. Αλλά για να πούμε ότι ζει η διεθνής αλληλεγγύη. Είμαι πια πολύ μεσόκοπος για να φωνάζω. Ψιθυρίζω όμως «Kardesimizdir» για όλους τους Αλέξηδες, όπου και να μένουν στον πλανήτη.